عنوان
|
ارزیابی موفقیت عملیات اصلاحی کاشت آنغوزه در مراتع نیمه استپی با مرتبط کردن صفت های کارکردی به تنوع گونه ای
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
کلیدواژهها
|
مدل معادلات ساختاری اصلاح بوم سازگان ها نقش واسطه گری تجزیه وتحلیل مؤلفه اصلی
|
چکیده
|
اصلاح بومسازگانها زمانی موفقیت آمیز است که گونههای باارزش در جوامع گیاهی شانس توسعه پیدا کنند. در اصلاح بومسازگانها از طریق کشت یک گونه این امر بیشتر اهمیت دارد زیرا با افزایش یک گونه، ارتباط بین گونهها تغییر بیشتری میکند. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی موفقیت عملیات اصلاحی کاشت آنغوزه در مراتع نیمه استپی با استفاده از ارتباط صفتهای کارکردی و تنوع گونه ای است. دو منطقه شامل منطقۀ قرق کپهکاری شده با گیاه آنغوزه و منطقۀ شاهد انتخاب و در هر یک، سه ترانسکت m100 مستقر شد. در امتداد هر ترانسکت، 10 پلات m21 مستقر و متغیرهای درصد تاج پوشش و تراکم گونههای گیاهی تعیین شد. صفتهای عملکردی (طول عمر، خوشخوراکی، فرم رویشی، فرم زیستی، طول عمر برگ، عمق ریشه دوانی، چوبی بودن، آغاز گلدهی، طول دوره گلدهی، ارتفاع و تراکم ساقه) نیز برای هر گیاه اندازهگیری شدند. تجزیه وتحلیل مؤلفه اصلی برای خلاصه کردن ارتباط صفتهای عملکردی گیاه و مدیریت بومسازگان بکار برده شد. برای ارزیابی رابطه بین صفتهای عملکردی گیاهان و تنوع گونه ای از مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که آنغوزه به طور معنیداری شاخصهای تنوع را افزایش داده است (P<0.05). مدل معادلات ساختاری نشان داد که خوشخوراکی مهمترین صفت عملکردی گیاهان در ارتباط با تنوع در منطقه قرق (مدیریت نشده) بود و گیاهان یک ساله غیر خوشخوراک بیشترین اهمیت را در تعیین تنوع گونهای داشتند. نتایج نشان داد که آنغوزه نقش واسطهگری جزئی در ارتباط بین صفتهای عملکردی و تنوع گونهای دارد. با نقش واسطهگری آنغوزه، فرم رویشی مهم ترین صفت عملکردی در ارتباط با تنوع گونهای بود. همیکریپتوفیتها، مهمترین فرم رویشی در ارتباط با تنوع گونهای بودند که بیانگر موفقیت برنامه اصلاحی کاشت آنغوزه است. ارتباط دادن صفتهای کارکردی به تنوع گونه ای جهت بررسی موفقیت عملیات اصلاح مرتع، به مدیران برای بررسی نقش واسطهگری گونههای کشت شده بر تغییر ساختار و عملکرد جوامع گیاهی کمک میکند.
|
پژوهشگران
|
اسفندیار جهانتاب (نفر اول)، اعظم خسروی مشیزی (نفر دوم)، محسن شرافتمندراد (نفر سوم)
|