مشخصات پژوهش

صفحه نخست /کنترل و مدیریت سنتی آبهای ...
عنوان کنترل و مدیریت سنتی آبهای سطحی در مناطق خشک با استفاده از سازههای آبی کهن: مطالعۀ موردی شهرستان خوسف
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها مدیریت آبهای سطحی، بندسار، آبانبار، خراسان جنوبی، خوسف.
چکیده مدیریت کنترل آبهای سطحی بهویژه در مناطق کم بارش، یکی از راههای تأمین آب برای رفع نیاز ساکنین مناطق خشک و کمآب ایران است. شهرستان خوسف واقع در استان خراسان جنوبی، یکی از مناطقی است که ساکنین آن از دیرباز تاکنون، بهدلیل کمبود آب، با انجام تمهیداتی سعی در مدیریت و کنترل آبهای سطحی داشتهاند. در این راستا با ایجاد سازههای آبی اعم از بندسار و آبانبار، تلاش نمودند تا آبهای سطحی ناشی از بارندگی را کنترل و مورد استفاده قرار دهند. بر همین اساس و برای انجام این پژوهش از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است؛ شیوۀ گردآوری و تنظیم اطلاعات در آن نیز بر پایۀ بررسیهای میدانی و کتابخانهای در سطح شهرستان خوسف بوده که با بهرهگیری از نرمافزار جی ای اس، برخی از این سازهها نیز شناسایی و چگونگی پراکنش آنها مورد تحلیل قرار گرفته است. هدف اصلی پژوهش حاضر نیز بررسی و تحلیل چگونگی کنترل و مدیریت سنتی و کهن آبهای سطحی و نقش برخی سازههای مرتبط با آن همچون بندسار و آبانبار، در شهرستان خوسف است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بیشترین اولویت در ایجاد و پراکنش این سازهها، نزدیکی به روانابهای سطحی) 16 /. برای آبانبار و 15 /. برای بندسار ( و سپس ارتفاع مناسب ) 08 /. برای آبانبار و 10 /. برای بندسار( برای دسترسی بهتر به آبهای سطحی است. همچنین ساکنین این منطقه با توجه به شیب و جهت شیب مناسب، تلاش نمودند تا سرعت جریان آبهای سطحی را برای ورود به بندسارها و آبانبارها، کنترل و مدیریت کنند. ماحصل اقدامات انجام گرفته تغییر در زمینسیمای منطقه و تلطیف شرایط سخت محیطی برای ادامه حیات ساکنین را به دنبال داشت.
پژوهشگران حسین صدیقیان (نفر اول)، حمید عزیزی (نفر دوم)، امیر راد (نفر سوم)، میثم نیکزاد (نفر چهارم)