مشخصات پژوهش

عنوان	مدلسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و زنجیره مارکوف (مطالعه موردی: حوزه ابخیز سد استقلال میناب)
نوع پژوهش	مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها	مدلسازی کاربری اراضی- شبکه عصبی مصنوعی-زنجیره مارکوف-حوزه آبخیز سد استقلال میناب
چکیده	یکی از روش های مورد استفاده برنامه ریزان و مدیران جهت مدیریت تغییرات کاربری اراضی، مدل سازی آن است. تحقیق حاضر با هدف پیش-بینی تغییرات کاربری اراضی حوزه ی آبخیز سد استقلال میناب با استفاده از شبکه عصبی پروپسترون چند لایه و زنجیره- مارکوف در افق 1409 است. جهت تهیه نقشه ی کاربری اراضی منطقه ی مورد مطالعه از تصاویر سری ماهواره های لندست 5 سنجنده TM (سال 1374) ، لندست 7 سنجنده ETM+ (سال 1382) ، لندست 8 سنجنده OLI (سال 1395) استفاده گردید. برای این منظور از الگوریتم حداکثر احتمال در سه مقطع زمانی مذکور استفاده گردید. مدل سازی پتانسیل انتقال، به کمک الگوریتم شبکه ی عصبی پرسپترون و تعدادی متغیرهای دینامیک و استاتیک و جهت پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در دوره آتی، از زنجیره ی مارکوف استفاده گردید. جهت محاسبه صحت پیش-بینی مدل از پارامترهای روش GEOMOD و آماره های کاپا استفاده شد. نتایج ارزیابی دوره های واسنجی با استفاده از روش GEOMOD و پارامترهای N(n)، N(m)، H(m)، M(m)، K(m)، P(m) و P(p) و آماره های کاپا نشان داد که دوره ی واسنجی 1374 تا 1395 بالاترین صحت را جهت پیش بینی تغییرات کابری اراضی سال 1409 داشت. نتایج تغییرات کاربری اراضی حاکی از آن بود که طی دوره ی واسنجی، از میان شش طبقه ی کاربری جنگل، مرتع، اراضی کشاورزی، اراضی مسکونی، اراضی بایر و مخازن آبی، بیش ترین افزایش مساحت مربوط به اراضی کشاورزی با 05/627 کیلومتر مربع و بیش ترین کاهش مساحت، مربوط به اراضی مرتعی (35/580 کیلومترمربع) بوده است. تخریب اراضی مرتعی بیش تر در راستای تبدیل این اراضی به اراضی کشاورزی و اراضی مسکونی بوده است. هم چنین نتایج مدل سازی کاربری اراضی برای سال 1409 نشان داد که در دوره ی زمانی مورد مطالعه (1374- 1409) مساحت اراضی کشاورزی 101128 کیلومتر مربع افزایش داشته و از 36/7% به 9/16 % رسیده است. اما مساحت اراضی مرتعی 1000 کیلومتر مربع کاهش و از 8/56 % به 4/47 % رسیده است. در صورت ادامه روند کنونی تا سال 1409 کاهش سطح اراضی مرتعی و تبدیل آن ها به اراضی کشاورزی جهت افزایش بهره وری از اراضی، اتفاق خواهد افتاد.
پژوهشگران	محمدرضا عظیمی سردری (نفر اول)، ام البنین بذرافشان (نفر دوم)، توماس پاناگوپولوس (نفر سوم)، الهام رفیعی ساردوئی (نفر چهارم)