مشخصات پژوهش

عنوان	مطالعه اثر نانو ذرات اکسید روی بر تنش القاء شده در دو رقم خیار آلوده به ویروس موزاییک هندوانه
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	آنتی اکسیدان، پوتی ویروس، دفاع سیستمیک، کدوئیان، نانوذره
چکیده	در این مطالعه تاثیر نانوذرات اکسید روی (حدود 25 نانومتر) بر آلودگی ویروس WMV در دو رقم بیت آلفا و سوپردومینوس گیاه خیار بررسی گردید. برای این منظور گیاهچه های دو رقم خیار در سه گروه تیماری شاهد، 250 و 500 پی پی ام نانوذرات اکسید روی در سه تکرار بر روی برگ اسپری اعمال گردید. پس از 24 ساعت، زادمایه ویروس مایه زنی مکانیکی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل سه عاملی (رقم، نانوذره و ویروس WMV) در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. سی روز پس از اعمال تیمار پارامترها درصد بیماری، شاخص های رشد، رنگدانه های فتوسنتزی، برخی متاولیت ها و سیستم آنتی اکسیدان اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج به دست آمده ویروس سبب افزایش درصد بیماری، کاهش پارامترهای صفات ریخت شناسی گیاه خیار و رنگدانه های گیاهی گردید. درحالی که منجر به افزایش شاخص های تنش اکسیداتیو و سیستم آنتی اکسیدان نظیر رادیکال های آزاد اکسیژن، مالون دالدهید، پلی فنل اکسیداز ، کاتالاز ، ترکیبات فنلی و فنیل آلانین آمونیالیاز گردید. اثرات بیماری در رقم سوپردومینوس شدید تر از رقم بیت آلفا بود. طول گیاه، وزن تر/خشک اندام هوایی و وزن تر/خشک ریشه به ترتیب در رقم سوپردومینوس 37، 69، 54، 78 و 95 درصد و در رقم بیت آلفا 12، 49، 42، 45 و 30 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. نانوذره به تنهایی در رقم سوپردومینوس سبب کاهش شاخص های رشدی به جز تعداد برگ نسبت به شاهد گردید و اثرات سمیت نانوذره به تنهایی در سطح 500 پی پی ام بیشتر از 250 پی پی ام بود. اما در رقم بیت آلفا اثرات تنشی کم تری نسبت به سوپردومینوس داشت. آنزیم کاتالاز در رقم سوپردومینوس پلی فنل پراکسیداز در رقم بیت آلفا اثرگذاری بهتری در حذف رادیکال های آزاد اکسیژن دارد. کاتالاز در غلظت های 250 و 500 پی پی ام نانوذره در حضور بیمارگر در رقم سوپردومینوس به ترتیب 402 و 680 درصد و در رقم بیت آلفا 68 و 210 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. درحالی که پلی فنل اکسیداز در غلظت های 250 و 500 پی پی ام نانوذره در حضور بیمارگر در رقم سوپردومینوس به ترتیب 37 و 166 درصد و در رقم بیت آلفا 74 و 196 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. در رقم سوپردومینوس و بیت آلفا به ترتیب غلظت های 250 و 500 پی پی ام نانوذره بیشترین اثر را بر کاهش علائم بیماری نشان داد. تغییرات سازشی گیاه خیار در مقابل بیمارگر و نانوذره بسته به نوع رقم و غلظت نانوذرات اکسید روی متفاوت است. به نظر می رسد توسعه و تولید ارقام مقاوم و استفاده از بهبود دهنده های رشد در مدیریت بیماری نقش اساسی دارد.
پژوهشگران	فاطمه سلیمانی (دانشجو)، اسرا سالاری (استاد راهنما)، مریم مظاهری (استاد راهنما)، سیده عاطفه حسینی (استاد مشاور)، حمیدرضا علیزاده (استاد مشاور)