مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی تمایل کشاورزان حوزه غرب جازموریان نسبت به بذرهای اصلاح شده با مقاومت به تنش های محیطی
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها	بذرهای مقاوم به خشکی، پذیرش، کشاورزی پایدار
چکیده	هدف: در سال های اخیر، تغییرات اقلیمی و افزایش تنش های زیستی و غیرزیستی مانند خشکسالی، گرما، شوری خاک و بیماری های گیاهی، تولید محصولات کشاورزی را با تهدید مواجه کرده است. اگر چه تحقیقات پیشین نشان داده اند که بهره گیری از بذرهای اصلاح شده می تواند نقش کلیدی در کاهش اثرات مخرب تغییرات اقلیمی، افزایش درآمد و پایداری در بخش تولید کشاورزی داشته باشد، عدم پذیرش کشاورزان به عنوان جامعه هدف همواره یک عامل بازدارنده تولید در سطح ملی و منطقه ای محسوب شده است. پذیرش این بذرها توسط کشاورزان نیازمند بررسی دقیق عواملی همچون سطح آگاهی، هزینه های اقتصادی و سیاست های حمایتی دولت است. از اینرو تحقیق حاضر با هدف بررسی تمایل کشاورزان حوزه غرب جازموریان نسبت به بذرهای اصلاح شده با مقاومت به تنش های محیطی انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه شامل کشاورزان حوزه غرب تالاب جازموریان می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه و مصاحبه های نیمه ساختاریافته بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری مناسب استفاده شده است. در طراحی پرسشنامه، سؤالاتی در زمینه آگاهی کشاورزان نسبت به بذرهای اصلاح شده، تجربه های پیشین، موانع استفاده و انتظارات از این فناوری مطرح گردید. همچنین، برای اعتبارسنجی پرسشنامه، از نظرات کارشناسان کشاورزی و اساتید دانشگاهی استفاده شده است. روش تحلیل داده ها شامل تحلیل توصیفی و استنباطی بوده و از آزمون های آماری همچون تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی برای بررسی تأثیر عوامل مختلف بر تمایل کشاورزان استفاده شده است. نتایج: نتایج پژوهش نشان می دهد که سطح آگاهی کشاورزان درباره بذرهای اصلاح شده متوسط به بالا است. همچنین، کشاورزانی که تجربه استفاده از این بذرها را داشته اند، رضایت بیشتری نسبت به عملکرد و بازدهی آن ها نشان داده اند. با این حال، چالش هایی مانند قیمت بالای بذرهای اصلاح شده، محدودیت در توزیع و عدم حمایت کافی دولت، از مهم ترین موانع پذیرش این فناوری در بین کشاورزان محسوب می شوند. به طور مشخص، 73 درصد از کشاورزان اعلام کرده اند که در صورت کاهش هزینه های مربوط به خرید بذرهای مقاوم به خشکی، تمایل بیشتری برای کاشت آنها در مزارع خود دارند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که از جمله عوامل کلیدی تعیین کننده تمایل به پذیرش بذرهای فوق، دسترسی به فناوری، سن و سطح تحصیلات، دسترسی به خدمات ترویجی و اطلاعات تغییرات آب و هوا است. همپنین مشخص شد که سطح درآمد خانوار نقش مهمی در تمایل به پذیرش بازی می کند که دلالت بر محدودیت های سرمایه ای برای پذیرش بذرهای مقاوم به خشکی دارد. از این رو، پذیرش این فناوری برای کشاورزان فقیر مقدور نیست. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این تحقیق، به نظر می رسد که افزایش آگاهی کشاورزان نسبت به مزایا بذرهای مقاوم به خشکی، ارائه تسهیلات مالی، توسعه برنامه های حمایتی و بهبود دسترسی به بذرهای فوق می تواند منجر به افزایش تمایل کشاورزان به استفاده از این فناوری شود. پیشنهاد می شود که نهادهای مرتبط با بخش کشاورزی، دوره های آموزشی و حمایت های مالی بیشتری برای ترویج این بذرها ارائه دهند. همچنین، ایجاد تعاونی های کشاورزی و گسترش شبکه های توزیع بذرهای اصلاح شده می تواند موانع موجود را کاهش دهد. بهبود دسترسی به اطلاعات در مورد تغییرات آب و هوا و فناوری سازگاری موجود، دسترسی به موقع به ف
پژوهشگران	محسن عادلی ساردوئی (نفر اول)، محمد خداوردیزاده (نفر دوم)