مشخصات پژوهش

عنوان	اثر کم آبیاری و کم آبیاری تنظیم شده بر عملکرد و بهره وری آب در گیاه هندوانه
نوع پژوهش	مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها	لیکوپن؛ مراحل رشد؛ نیاز آبی؛ ویتامین ث
چکیده	شناسایی استراتژی های آبیاری کارآمد و اثر آن ها بر عملکرد گیاه و بهره وری آب موضوع درخور توجهی می باشد. هدف از انجام این پژوهش تعیین اثر کم آبیاری و کم آبیاری تنظیم شده بر عملکرد و بهره وری آب در گیاه هندوانه بود که با آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی با 8 تیمار شامل سه سطح آبیاری 100، 70 و 50 درصد نیاز آبی گیاه (تبخیر و تعرق) و 5 سطح آبیاری تنظیم شده شامل 50 درصد نیاز آبی مراحل گیاهچه، ساقه دهی، گلدهی، توسعه میوه و بلوغ میوه با سه تکرار، تحت خاکپوش پلاستیک سیاه، طی سال های 1401-1399 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان انجام شد. سال نخست، عمق کل آب آبیاری در تیمارهای فوق الذکر به ترتیب 444، 321، 237، 413، 389، 435، 345 و 425 و سال دوم 427، 303، 223، 395، 373، 416، 331 و 405 میلی متر بود. نتایج نشان داد بیشترین و کمترین عملکرد (به ترتیب 1/60 و 3/16 تن در هکتار) در تیمارهای آبیاری کامل و آبیاری 50 درصد مشاهده شد، در بین تیمارهای کم آبیاری تنظیم شده، آبیاری 50 درصد مرحله گیاهچه، نزدیک ترین تیمار به آبیاری کامل و آبیاری 50 درصد مرحله توسعه میوه کمترین عملکرد را داشت. بیشترین مقادیر بهره وری آب، به آبیاری 50 درصد مراحل ساقه دهی و گیاهچه (به ترتیب 9/15 و 1/15 کیلوگرم بر متر مکعب) تعلق داشت. آبیاری 50 درصد مرحله بلوغ میوه برخلاف آبیاری 50 درصد، سبب بهبود ویژگی های کیفی نظیر مواد جامد محلول، ویتامین ث، ماده خشک، لیکوپن و مزه میوه شد. بطور کلی کم آبیاری تنظیم شده نسبت به کم آبیاری بدلیل کاهش عملکرد کمتر، افزایش بهره وری آب و کیفیت میوه در هندوانه نتایج مطلوب تری داشت که در مواجه با محدودیت آب می تواند قابل توجه باشد.
پژوهشگران	نادیا بهره مند (نفر اول)، حسین آرویی (نفر دوم)، احمد آیین (نفر سوم)