سمیه نقوی

هدف: امنیت غذایی یکی از دغدغه های اصلی تاریخ بشر بوده است که همواره با چالش هایی مواجه بوده است. علی رغم رشد چشمگیر در سطح زیر کشت و عملکرد در واحد سطح به واسطه بهبود علم و فناوری در بخش کشاورزی، پیش بینی شده در سال های آتی سرعت بهره وری کشاورزی کاهش یابد و مشکلات متعددی برای ساکنین مناطق مختلف جهان به همراه داشته باشد. بر این اساس مشکل ناامنی غذایی به دلیل رشد سریع جمعیت و سایر چالش های نوظهور مانند تغییرات آب و هوا و افزایش تقاضا برای سوخت های زیستی بدتر شود. قطعا ارزیابی امنیت غذایی در مناطق روستایی یکی از مهمترین اولویت های پژوهشی است که می تواند نقش بسزایی راستای دستیابی به امنیت غذایی، شناسایی مناطق پرخطر از نظر امنیت غذایی و اتخاذ تدابیر لازم برای مقابله با ناامنی غذایی داشته باشد. کشاورزی در حوزه غرب جازموریان فعالیت اصلی اقتصادی ساکنان بوده است و تاثیر چشم گیری بر اقتصاد این منطقه و همچنین تامین امنیت غذایی منطقه ای و ملی ایفا می کند. با توجه به اهمیت موضوع فوق در این منطقه تحقیق حاضر در سال 1403 با هدف بررسی امنیت غذایی در مناطق روستایی صورت پذیرفته است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر روش پیمایشی جهت گردآوری داده ها است. امنیت غذایی خانوارهای روستایی منطقه مورد مطالعه از طریق پرسشنامه استاندارد که در وزارت کشاورزی آمریکا طراحی شده و در ایران نیز و روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفته بررسی شد. پرسشنامه فوق از طریق مصاحبه حضوری و با روش نمونه گیری طبقه ای گردآوری شد و تحلیل داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS24 مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج: نتایج توصیفی نشان داد فعالیت اصلی مناطق مورد مطالعه کشاورزی است و آنها دارای سابقه طولانی در این کار دارند. نتایج گروه‏بندی امنیت غذایی در میان خانوارهای مورد مطالعه نشان داد که بیش از 73 درصدشان دارای ناامنی غذایی هستند و تنها 27 درصد روستاییان مورد مطالعه در سطح دارای امنیت غذایی قرار داشتند. 9 درصد نمونه ها دارای ناامنی با گرسنگی شدید، 17 درصد با ناامنی غذایی با گرسنگی متوسط و 47 درصد شان دارای ناامنی غذایی بدون گرسنگی طبقه بندی شده اند. نتایج همچنین نشان داد گویه های نگرانی در مورد تمام شدن غذا، ناتوانی در تهیه وعده‏های غذایی متعادل و متناسب، تغذیه نشدن بچه‏ها به اندازه کافی و خوردن غذا در هر وعده غذایی کمتر از حد معمول بیشترین اولویت را در بین 18 گویه پرسشنامه داشتند و همچنین گویه های بچه‏ها در طول یک روز غذا نخورده‏اند، کاهش وزن به علت نخوردن غذای کافی و کاهش تعداد یا میزان وعده‏های غذایی بچه‏ها دارای کمترین اهمیت در بین گویه ها بوده اند. نتیجه گیری: نتایج تحقیبق نشان داد که وضعیت امنیت غذایی در وضعیت مناسبی وجود ندارد. بر این اساس پیشنهاد می شود که گروه های آسیب پذیر شناسایی و در برنامه های حمایتی دولت مورد توجه قرار گیرند. همچنین برنامه های بلند مدت به منظور بهبود وضعیت معیشتی این گروه ها صورت پذیرد.