محسن شرافتمندراد

خدمات فرهنگی اکوسیستم ها همچون خدمت زیبایی نقش مهمی در رفاه اجتماعی انسان ها بازی می کنند. شناخت پتانسیل اکوسیستم ها در ارائه این خدمت برای مدیریت پایدار اکوسیستم ها لازم است. هدف این مطالعه تعیین ارزش زیبایی مراتع ییلاقی استان کرمان است بدین منظور پوشش گیاهی در 200 پلات در 10 تیپ مرتعی در مرحله گلدهی گیاهان بررسی و با استفاده از چهار شاخص تنوع سیمپسون نسبی و تاج پوشش نسبی گیاهان گلدار، دوره نسبی گلدهی و ماکزیمم نسبی تعداد رنگ گل ها ارزش زیبایی برآورد شد. نتایج تجزیه تحلیل واریانس نشان داد که تیپ های مرتعی از نظر ارزش زیبایی متفاوت هستند و تیپ مرتعی Astragalus gossypinus-Artemisia aucheri بیشترین ارزش زیبایی را داشت و منطقه پیشگام در برنامه های حفاظتی است. تیپ مرتعی Salsola brachiata- Artemisia sieberi به دلیل چرای شدید و تخریب پوشش گیاهی کمترین ارزش زیبایی را داشت. تیپ های های گیاهی بیشترین زیبایی را به ترتیب در فصل بهار، تابستان و پاییز داشتند. آزمون همبستگی نشان داد که دو شاخص تنوع سیمپسون نسبی گیاهان گلدار و ماکزیمم نسبی تعداد رنگ گل ها بیشترین همبستگی را با ارزش زیبایی دارند. آنالیز PCA همچنین نشان داد که ارزش زیبایی با ویژگی های تنوع گونه ای و فراوانی گیاهان فورب ارتباط مثبتی دارند. ارزش زیبایی را می توان شاخص مناسبی برای بررسی ارزش اکولوژیک اکوسیستم ها دانست که در توسعه پایدار باید لحاظ شود.