محسن شرافتمندراد

ارتباط پیچیده بین تنوع زیستی و رفاه بشری با مشخص کردن تاثیر تنوع گونه ای بر کارکرد اکوسیستم قابل ساده کردن است. از آنجا که تولید ‏سالانه در مدیریت چرا و پایداری اکوسیستم های مرتعی نقش بسیار مهمی دارد، این مطالعه ارتباط تنوع گونه ای با تولید سالانه مراتع نیمه ‏خشک پارک ملی خبر را در قالب فرضیه تکمیلی آشیان اکولوژیک بررسی می کند. میزان تولید سالانه گونه ها در پلات 1×1 مربعی در دو ‏تیپ درمنه و درمنه-استیپا با استفاده روش قطع و توزین محاسبه شد. نتایج نشان داد اگرچه دو تیپ گیاهی از نظر تولید سالانه با یکدیگر ‏اختلاف معنی داری دارند ‏‎ ‎‏(0/05>‏p‏). اما از نظر شاخص های تنوع گونه ای شانون، سیمپسون، مارگالف، منهیک و یکنواختی اختلاف ‏معنی داری در سطح 95 درصد اطمینان بین دو تیپ مشاهده نشد. آنالیز همبستگی پیرسون نشان داد که تولید سالانه با شاخص های تنوع ‏گونه ای در تیپ درمنه-استیپا رابطه مثبت و معنی داری دارند اما در تیپ درمنه رابطه معنی داری مشاهده نشد. برخلاف فرضیه تکمیلی آشیان ‏اکولوژیکی، گونه ها سهم یکسانی در تولید سالانه نداشتند و گونه غالب درمنه کوهی بیشترین سهم را در تولید داشت. مطابق با فرضیه نسبت ‏توده تنوع صفات عملکردی در گونه های غالب سبب موفقیت بهتر تیپ مرتعی درمنه_استیپا نسبت به تیپ درمنه از نظر تولیدسالانه شده است. ‏بطور کلی برای نگهداری کارکرد اکوسیستم، حفاظت از ترکیب جوامع گیاهی اهمیت بیشتری نسبت به حداکثررسانی تعداد گونه ها دارد.‏