محسن شرافتمندراد

تبخیر و تعرق به عنوان یکی از مهم ترین پارامترهای چرخه آب به شمار می رود که ارتباط نزدیکی با پوشش گیاهی دارد. محققین بسیاری به کمک داده های سنجش از دور بعنوان ابزار مفیدی جهت پایش تغییرات این دو مولفه در مقیاسهای مکانی و زمانی مختلف تحقیق نموده اند. هدف از این پژوهش، بررسی تغییرات زمانی پوشش گیاهی به کمک شاخص NDVI و ارتباط یابی آن با پدیده تبخیر و تعرق (ET) در دشت جیرفت به کمک تصاویر ماهواره ای سنجنده مودیس می باشد. از این رو، تولیدات NDVI 16 روزه (MOD13Q1) و ET 8 روزه (MOD16A2) سنجنده مودیس در پلت فرم گوگل ارث انجین طی دوره زمانی 2001 تا 2018 گرداوری و پردازش شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که شاخص NDVI در ماه هایی که پوشش گیاهی در مرحله رویش بوده و اراضی کشاورزی منطقه به رشد مطلوب رسیده اند از مقادیر بالاتری برخوردار است، به طوری که ماه های فوریه و مارچ، بیشترین مقادیر NDVI را در دشت جیرفت به خود اختصاص داده اند. همچنین تغییرات فصلی تبخیر و تعرق کل (ET) نیز نشان می دهد که در ماه های فوق بیشترین میزان تبخیر و تعرق ثبت گردیده است که بیانگر مشابهت رفتاری این دو مولفه می باشد. به طور کلی نتایج بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی نشان داد که در در ماه مارس در منطقه مورد مطالعه حداکثر مقادیر NDVI مشاهده شده است که پیشنهاد می شود تصاویر ماه مذکور برای مطالعات پوشش گیاهی منطقه در تحقیقات سنجش از دور مد نظر محققین قرار گیرد.