کرامت نژاد افضلی

ژئوتوریسم (Geotourism) یکی از رشته های گردشگری وابسته به طبیعت (Nature based tourism) است که به معرفی پدیده های زمین شناسی به گردشگران با حفظ هویت مکانی آنها می پردازد. ژئوتوریسم از علوم مختلف زمین شناسی کمک می گیرد و علاقمندان به طبیعت و پدیده های زمین شناسی را برای بازدید از جاذبه های زیبای زمین دعوت می کند. به تعریفی دیگر، ژئوتوریسم یعنی توریسمی که هویت جغرافیایی مکان را حفظ می کند، یا آن را بهتر می کند و این نه تنها محیط زیست را شامل می شود، بلکه میراث فرهنگ و زیبا شناسی مکان و از همه مهمتر رفاه بیشتر اهالی محلی را در بر می گیرد. (امری کاظمی، 1381)اگرچه علوم زمین از مدتها پیش مورد توجه دانشمندان بوده است، ولی آنچه که این علم را زنده نگه داشته است، بازدیدهای صحرایی و کنجکاوی در چگونگی وقایع و پی بردن به سیر حوادث است. میراث زمین شناختی با تکیه بر ارزش های ذاتی اشکال زمین شناختی و ژئومورفولوژی پایه گذاری شده است. این ارزش های ذاتی ممکن است شامل ارزش های علمی، زیبایی شناختی، تفریحی و فرهنگی باشد. بنابراین شناسایی میراث زمین شناسی یک کشور یا یک منطقه از جملة مهم ترین اقدامات برای ثبت تاریخ زمین شناسی هر کشور است که در صنعت زمین گردشگری مورد توجه آموزشی وحفاظتی قرار می گیرند. گل فشانها، یکی از عجیب ترین و جذاب ترین پدیده های ژئومورفولوژیک هستند که در ایران بیشتر در جلگه های ساحلی دریای خزر و دریای عمان دیده شده و هر بیننده ای را مجذوب خود می کنند در مورد گل فشانها همیشه نگاه ها به شمال کشور یا استان سیستان و بلوچستان خصوصا چابهار بود و کمتر کسی فکر می کرد که استان هرمزگان دارای بیشترین تعداد گل فشان در کشور باشد. در استان هرمزگان پیش از این فقط یک گل فشان در محدوده بین جاسک و میناب مورد شناسایی واقع شده بود. ولی در مطالعات و بررسی های نگارنده تعداد نزدیک به 20 گل فشان اعم از بزرگ و کوچک مورد شناسایی و مطالعه قرار گرفت که گامی بزرگ در این زمینه محسوب می شود. هدف این پژوهش معرفی گل فشان های جدید در سواحل مکران و استفاده از ظرفیتهای علمی و ژئوتوریسمی آنها می باشد. در این پژوهش پس از گرد آوری اطلاعات و داده های دفتری شامل نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، داده های ماهواره ای آی آر اس و عکس های هوایی، بررسی های دور سنجی صورت گرفته و سپس با مطالعات صحرایی شناسایی تکمیل شده ا