محمد فاریابی

تعیین پتانسیل آبخوان ها یکی از مولفه های مهم جهت مدیریت بهره برداری از آن ها است. در این تحقیق سعی شده تا پتانسیل آبخوان دشت جیرفت از لحاظ کمی و کیفی بررسی شود. به این منظور شاخص پتانسیل آب زیرزمینی و شاخص کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی محاسبه و پهنه بندی شده اند. برای محاسبه شاخص پتانسیل آب زیرزمینی از پارامترهایی مانند زمین شناسی، عمق آب زیرزمینی، میزان تغذیه، بارندگی، کاربری اراضی، خاک، شیب، ارتفاع، تراکم آبراهه و تراکم گسل استفاده شده است. شاخص کیفیت آب زیرزمینی نیز با توجه به مقدار جامدات محلول در آب زیرزمینی، سختی کل و غلظت یون های سدیم، سولفات و کلراید محاسبه شده است. در نهایت با استفاده از قابلیت های سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه های شاخص پتانسیل کمی و کیفی آب زیرزمینی تهیه شده است. بر اساس نتایج بدست آمده دشت جیرفت از لحاظ پتانسیل کمی به سه رده خوب، متوسط و ضعیف تقسیم بندی شده است که به ترتیب 42%، 32% و 26% از مساحت دشت را به خود اختصاص داده اند. از دیدگاه پتانسیل کیفی نیز دشت جیرفت به چهار منطقه نامناسب، ضعیف، قابل قبول و خوب تقسیم بندی شده که به ترتیب 2%، 11%، 27% و 60% از مساحت دشت جیرفت را تحت پوشش قرار می دهند. بر اساس نتایج این تحقیق، بهترین پتانسیل آب زیرزمینی در بخش میانی دشت و ضعیف ترین پتانسیل آب زیرزمینی در حاشیه شرقی و جنوبی آن مشاهده می شود. از لحاظ پتانسیل کیفی، به جز بخش های جنوب و جنوب غربی دشت، پتانسیل کیفی آب زیرزمینی در سایر بخش ها مناسب است. وجود رسوبات ریزدانه در بخش جنوبی دشت مهم ترین دلیل کاهش پتانسیل کمی و کیفی آب زیرزمینی است.