محمد فاریابی

مطالعات اخیر نشان داده که یک رابطه قوی بین نوع کاربری زمین و کیفیت آب زیرزمینی وجود دارد. وزارت جهاد کشاورزی برآورد کرده که در ایران اغلب دو تا سه برابر مقدار استاندارد، کود های نیتروژنه برای محصولات کشاورزی بکار برده می شود. کشاورزی به طور عمده باعث آلودگی های غیر نقطه ای (انتشاری) آب زیرزمینی می شود. هر چند که کودهای شیمیایی به طور عمده ترکیبات نیتروژنه، فسفات و پتاسیم را وارد خاک می نمایند، ولی تبدیل ترکیبات نیتروژنه به نیترات و جذب فسفات و پتاسیم توسط خاک باعث گردیده است که کودهای شیمیایی به طوراساسی باعث آلودگی نیتراته آب های زیرزمینی گردند. دشت جیرفت به عنوان مرکز فعالیت های کشاورزی حوضه آبریز هلیل رود محسوب می شود.در این مطالعه تاثیر کودهای کشاورزی بر غلظت نیترات در آبخوان دشت جیرفت بررسی شده است. به این منظور از نتایج آنالیز شیمیایی 25 نمونه آب،که از چاه های کشاورزی جمع آوری شده اند، استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که غلظت نیترات در آبخوان دشت جیرفت بین 1 تا 55 میلی گرم در لیتر منغیر است. روند تغییرات مکانی نیترات نیز با روند تغییرات مکانی مقدار کل جامدات محلول و غلظت یون کلراید در آب زیرزمینی انطباق زیادی داردکه نشان دهنده تاثیرکودهای مورد استفاده در اراضی کشاورزی بر افزایش غلظت نیترات در آبخوان است.