اعظم خسروی مشیزی

منابع طبیعی یکی از ثروتهای حائز اهمیت برای نسلهای کنونی و آینده است که نقش بسیار مهمی در تعادل بوم شناختی، درآمدزایی و تحقق اهداف توسعه پایدار و آمایش سرزمین دارد. منابع طبیعی مانند جنگل و مرتع در قالب طرح ها و برنامه های تدوین شده مدیریت می شوند. بررسی اجرای طرح های منابع طبیعی بیانگر ضرورت جلب مشارکت مردم و مخصوصاً بهره برداران در اجرای آنها است. نتایج مطالعات گذشته نشان داده است که آگاهی کم مردم محلی از طرح های منابع طبیعی از مهمترین عوامل محدود کننده مشارکت آنها است. درآمدزا بودن طرح برای جوامع محلی از مهمترین فاکتورهای تشویقی موثر برای افزایش انگیزه مشارکت مردم محلی در اجرای طرح های منابع طبیعی است. پیشنهاد می شود در بخش نظارت و نگهداری منابع طبیعی نیز مردم محلی دخالت داده شوند. مشارکت جوامع محلی در نظارت اکوسیستم ها می تواند کارایی حفاظت منابع طبیعی را ارتقا دهد، زیرا هزینه های جهانی و ملی حفاظت اکوسیستم و تنوع زیستی بسیار زیاد است و بودجه برای حفاظت اکوسیستم محدود و ناکافی اند. از سوی دیگر جوامع محلی نسبت به فعالان دولتی دارای امتیاز اطلاعاتی هستند زیرا آنها منطقه را بهتر میشناسند. در نظر گرفتن نیاز های مردم محلی در زمان تنظیم محدودیتهای استفاده از منابع در برنامه های مدیریتی، راهکاری مناسب برای اعتماد دولت به نظارت جوامع محلی در اکوسیستم هاست.