الهام رفیعی ساردوئی

فرسایش خاک و اثرات ناشی از آن بر روی منابع کرهی زمین جزو موضوعات قابل توجه در بسیاری از کشورها میباشد. هدف از تحقیق حاضر پیش بینی اثرات آینده تغییر اقلیم و پوشش بر روی شدت و پتانسیل خطر فرسایش در حوزه آبخیز سد استقلال میناب می باشد. آینده تغییر اقلیم از طریق مدل ریزمقیاس نمایی SDSM- DC شبیه سازی شد. با استفاد ه از مدل LCM شبیه سازی کاربری اراضی سال 2030انجام گرفت و درنهایت 3سناریوی تغییر اقلیم و تغییر کاربری برای آینده تهیه شد. همچنین از مدل RUSLE-3D تحت اثرات تغییر اقلیم و کاربری به منظور شبیه سازی شدت و پتانسیل خطر فرسایش دو دهه آینده استفاده گردید. نتایج سناریوهای تغییر اقلیم در چهار ایستگاه حاجی آباد، جیرفت، بندرعباس و میناب نشان داد میزان بارش نسبت به دوره ی پایه به مراتب بیش تر و همچنین سناریوی RCP2.6نیز بیشترین مقدار را دارا بوده است. همچنین تغییرات کاربری اراضی و پوشش نیز به سوی کاهش سطح مناطق جنگلی و افزایش مراتع و مناطق مسکونی خواهد بود. به طوری که اراضی مرتعی 47.4 درصد مساحت منطقه و بیشترین مساحت را در منطقه مورد مطالعه دارا می باشد. مساحت اراضی کشاورزی از 7.36 درصد در سال 1374به 16.9 درصد در سال 1409رسیده و افزایش یافته درحالی که مساحت اراضی مرتعی به ترتیب از 56.8 به 47.4درصد و اراضی جنگلی از 1.49 به 0.8درصد در سال 1409کاهش یافته است. شبیه سازی میزان فرسایش تحت تمامی سناریوهای مورد بررسی نیز نشان داد تا سال 2030میزان شدت و پتانسیل خطر فرسایش نسبت به دوره پایه افزایش خواهد یافت و همچنین نتایج حاکی از آن است که با توجه به افزایش میزان بارش و به تبع آن افزایش عامل فرسایندگی باران و افزایش عامل C میزان فرسایش خاک نیز افزایش خواهد یافت که بیشترین میزان فرسایش پیش بینی شده در دوره زمانی آتی تحت سناریوی RCP 2.6 بوده است که مقدار آن در دوره زمانی 2030-2015 ، 13.2 تن در هکتار در سال محاسبه گردیده است و نتایج به دست آمده نشانگر آن است که تغییرات کاربری اراضی بیشترین تأثیر را در تغییرات میزان فرسایش ایفا نموده و لذا با مدیریت صحیح کاربری اراضی و پوشش میتوان روند افزایشی فرسایش آینده حوزه آبخیز سد استقلال میناب را کنترل نمود