محبوبه شیرانی

در این پژوهش دو گیاه دارویی بومی منطقه سردسیر شهرستان جیرفت با نام های نعناع (Mentha spicata L.) و کاکوتی (Ziziphora tenuiorL.) برای انجام آزمایشات نمونه برداری شد. اسانس گیری از قسمت های هوایی گیاهان (ساقه، برگ و گل) به روش تقطیر با آب صورت گرفت و اسانس های حاصل بوسیله دستگاه گاز کروماتوگرافی مجهز به طیف سنج جرمی آنالیز شد. میزان ترکیبات فنولی با استفاده از روش فولین سیو کالتو اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد بیشترین میزان ترکیبات فنولی کل مربوط به اسانس نعناع ( 77/255 میلی گرم گالیک اسید در میلی لیتر اسانس) و کمترین میزان ترکیبات فنولی مربوط به اسانس کاکوتی (37/210 میلی گرم گالیک اسید در میلی لیتر) بود. تجزیه و شناسایی اسانس این گیاهان با دستگاه گاز کروماتوگرافی مجهز به طیف سنج جرمی نشان داد که ترکیب منتون در اسانس این گیاهان مشترک است. در بین ترکیبات تشکیل دهنده روغن فرار نعناع بیشترین مقدار مربوط به کاروون (03/78 درصد) و دی لیمونن (19/7 درصد) بود و ترکیبات عمده اسانس کاکوتی شامل پولگون (5/78 درصد)، ایزو منتون ((38/7 درصد) و آلفا- ترپینن (61/2 درصد) بودند. در این تحقیق مشخص شد که اسانس دو گیاهان مورد مطالعه دارای ترکیبات فنولی و شیمیایی مناسبی بودند و می توانند به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی در صنعت مواد غذایی و دارویی بکار روند.