مریم مظاهری

ژاسموناتها (ژاسمونیک اسید و متیل استر آن، متیل ژاسمونات) گروه جدیدی از تنظیم کننده های رشد گیاهی محسوب می شوند که در بسیاری از مراحل فیزیولوژیکی گیاه شرکت کرده و نقش دفاعی در گیاه ایفا می کنند. در این تحقیق اثر متیل ژاسمونات و اتیلن بر روی جوانه زنی بذر و نقش آن بر پراکسیداسیون لیپیدها، مقدار کلروفیل b ،a و کلروفیل کل، کاروتنوئید و پروتئین دانه رست کلزا مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای کلزا در گلدانهای حاوی ماسه، رس و خاک برگ به نسبت 1 به 1 به 2 کاشته شد. دانه رستهای 13 روزه بمدت 3 روز با متیل ژاسمونات (μM 100) محلول پاشی شد و سپس بمدت 40 ساعت تحت تیمار اتیلن (ppm 70 و 50) قرار گرفت. دانه رستهای شاهد با آب مقطر محلو لپاشی شد. آنالیز داده ها از طریق نرم افزارSPSS و Mstatc و مقایسه میانگینها با آزمون LSD انجام گرفت. نتایج حاصل از بررسی جوانه زنی نشان داد که متیل ژاسمونات، باعث کاهش جوانه زنی شده و تیمار اتیلن باعث افزایش جوانه زنی می شود. در تیمار توأم اتیلن و متیل ژاسمونات، اتیلن تا حدودی اثر بازدارندگی متیل ژاسمونات را بر طرف نمود. همچنین نتایج حاصل از بررسی دانه رست نشان داد که افزایش پراکسیداسیون لیپید که در دانه رست تحت تیمار اتیلن مشاهده می شود در تیمار با متیل ژاسمونات کاهش معنی داری نشان می دهد که نشان دهنده کاهش خسارت اکسیداتیو در این گروه می باشد. مقدار کلروفیل b ،a و کلروفیل کل و پروتئین طی تیمار اتیلن کاهش یافته اما تیمار با متیل ژاسمونات از کاهش این پارامترها در دانه رستهای تحت تیمار با اتیلن جلوگیری می کند. بیشترین مقدار کاروتنوئید در تیمار توأم اتیلن و متیل ژاسمونات دیده می شود. حاصل آنکه متیل ژاسمونات باعث محدود شدن جوانه زنی بذر می شود، اما در مراحل بعدی رشد دانه رست باعث بهبود وضع دانه رست تحت تیمار با اتیلن خواهد شد.