حسین شکفته

مقاومت کششی یکی از شاخص های مهم کیفیت فیزیکی خاک است که معادل بیشینه تنشی است که می توان بر روی یک خاکدانه به کار برد تا حدی که خاکدانه در آستانه یا در شرف تخریب قرار گیرد. هدف از این پژوهش بررسی کارایی روش های مدل سازی مختلف در تخمین مقاومت کششی خاک در باغ­های پسته رفسنجان است. برای این منظور نمونه های خاک (80 نمونه خاک غالباً لوم شنی از عمق صفر تا 30 سانتی متری) تهیه و برخی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک تعیین شدند. هم چنین مقاومت کششی خاکدانه های در اندازه های مختلف اندازه گیری شد. نتایج اندازه گیری­ها نشان داد که با توجه به قابلیت هدایت الکتریکی، واکنش خاک و نسبت جذب سطحی سدیم، خاک منطقه مطالعاتی شور و سدیمی می باشد. رگرسیون چندگانه بین مقاومت کششی با سایر ویژگی های خاک بررسی شد. هم چنین مدل سازی مقاومت کششی با استفاده از شبکه عصبی پرسپترون چند لایه و درخت تصمیم انجام شد. در این پژوهش از میانگین مربعات خطا و ضریب تبیین برای ارزیابی مدل های مختلف مدل سازی استفاده شد. نتایج ارزیابی مدل ها نشان داد که استفاده از درخت تصمیم برای پیش بینی مقاومت کششی به دلیل دارا بودن کمترین خطا (RRMSE =14% و با R2 = 0.88) نسبت به دو روش رگرسیون چندگانه و. شبکه عصبی پرسپترون چند لایه بهتر می باشد. هم چنین نتایج نشان داد که درصد رس، درصد رس قابل پراکنش، نسبت جذب سطحی سدیم، درصد کربنات کلسیم معادل و درصد ماده آلی تأثیرگذارترین متغیرها بر مقاومت کششی هستند. با توجه به نتایج حاصل، به نظر می رسد موثر ترین راهکار در بالابردن مقاومت کششی خاک و کاهش تراکم خاک در باغ های پسته افزایش درصد ماده آلی خاک خواهد بود.