حسین شکفته

شور و سدیمی شدن خاک ها، از جمله پدیده های تخریب خاک محسوب می شود که ضمن کاهش کیفیت خاک به طور فزاینده ای، موجب کاهش عملکرد محصولات به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک می گردد. یکی از روش های اصلاح و بهبود کیفیت خاک های شور و سدیمی، کاربرد اصلاح کننده های آلی همچون زغال های زیستی (Biochars) و کمپوست است. در این پژوهش زغال زیستی حاصل از باگاس نیشکر، کنوکارپوس و پوست پسته (در سطوح 2 و 4 درصد وزنی) و همچنین کمپوست (در سطوح 2 و 4 درصد وزنی) و در سطوح رطوبتی (25، 50 و 70 درصد رطوبت مزرعه) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در 3 تکرار به خاک اعمال شد. نتایج نشان داد که تیمار 4 درصد زغال-زیستی بقایای کنوکارپوس و در سطح رطوبتی 25 درصد منجربه بیشترین کاهش جرم مخصوص ظاهری و مقاومت فروروی خاک گردید. در اثر افزدون 4 درصد زغال زیستی کنوکارپوس در سطح رطوبتی 50 درصد ظرفیت مزرعه بیشترین میزان میانگین وزنی قطر خاکدانه ها به عنوان شاخص پایداری خاکدانه ها و رطوبت حدروانی به دست آمد. همچنین افزودن تیمار 4 درصدی بقایای کنوکارپوس در سطح رطوبتی 70 درصد ظرفیت مزرعه به خاک سبب افزایش رطوبت حد خمیری شد. این پژوهش نشان دادکه کاربرد زغال های زیستی و کمپوست به عنوان اصلاح کننده هایی مناسب جهت بهبود ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی خاک های شور و سدیمی محسوب می شوند. بر اساس نتایج این پژوهش زغال زیستی بقایای کنوکارپوس، بیشترین تأثیر را بر روی ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی خاک های شوروسدیمی منطقه ی مطالعاتی نشان داد. بدین ترتیب می توان از این اصلاح کننده ی آلی به عنوان یک تیمار اثربخش در راستای تحقق اهداف مدیریت بقایای آلی استفاده نمود.