امید شریفی

با توجه به شرایط اقلیمی و نامناسب بودن پراکندگی مکانی و زمانی در ریزشهای جوی ایران، کمبود منابع آب و نیاز به افزایش تولیدات کشاورزی، تغییر الگوی کشت راهکار مناسبی برای مدیریت صحیح منابع موجود در کشور است. تغییر الگوی کشت در کشاورزی بهعنوان راهی برای توسعه کارآفرینی کشاورزی، به معنی تغییر در نوع محصوالت و شیوههای تولید کشاورزی بر اساس شرایط محیطی، اقلیمی، اقتصادی و نیازهای بازار است. این تغییرات می تواند موجب افزایش بهره وری، کاهش هزینههای تولید و بهبود کیفیت محصوالت شود که در نهایت به رشد کارآفرینی در بخش کشاورزی کمک میکند. در این راستا هدف پژوهش حاضر، توسعه کارآفرینی کشاورزی در شرایط اقلیمی ایران، با رویکرد ترویج تغییر الگوی کشت میباشد. بدین منظور مرحله اول با استفاده از دادههای ماهوارهای بدست آمده از پایگاه 5ERA، تحلیل و بررسی شاخصهای اقلیمی )دما و بارش( صورت گرفتهاست. در مرحله دوم نیز، تبیین مدل ترویج تغییر الگوی کشت در شرایط اقلیمی ایران به منظور توسعه کارآفرینی کشاورزی به روش مروری و با بهرهگیری از مطالعات پیشین انجام گرفته است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که کمترین مقدار بارش همراه با بیشترین دما در قسمتهای شرق، جنوب شرقی، جنوب و مرکز کشور ثبت شده است. بر این اساس با شناسایی مناطق پرخطر از نظر دستیابی به منابع آبی، تبیین مدل ترویج تغییر الگوی کشت به منظور توسعه کارآفرینی کشاورزی بایستی مد نظر قرار گیرد. در این زمینه ترویج کشاورزی از طریق "پیمایش زراعی مناطق "، تقویت بعد "فرهنگی-اجتماعی"، "مدیریتی-رفتاری "، آموزشی-نهادی "، افراد در راستای تغییر الگوی کشت، به مداخلهگری و تقویت برنامههای حمایتی کشاورزی در راستای تغییر الگوی کشت و توسعه کارآفرینی کشاورزی به ایفای نقش میپردازد.