علی شهدادی

تحلیل محتوای کتب درسی"جغرافیا" به عنوان یکی از دروس برنامه های آموزشی اهمیت بسزایی دارد. جغرافیا از جمله دروسی است که در نظام آموزشی اکثر کشورها و در مقاطع تحصیلی مختلف آموزش داده می شود؛ و یکى از دروسى که در آماده ساختن افراد براى زندگى در اجتماع مسئولیت ویژه و مهمى دارد، دانش جغرافیاست. این پژوهش باهدف بررسی و تحلیل محتوای کتاب جغرافیای ایران پایه دوازدهم انجام شده است پژوهش حاضر از نوع توصیفی و روش اصلی این تحقیق تحلیل محتوا می باشد که بر اساس طبقه بندی یانیس از نوع تحلیل محتوای معنایی و کمی است. جامعه آماری تحقیق دبیران جغرافیا در سراسر کشور می باشند که بطور هدفمند تعداد 52 نفر بعنوان نمونه انتخاب گردید و مورد پرسش قرار گرفتند و واحد و سطح تحلیل این پژوهش شامل کل کتاب جغرافیای کاربردی مقطع دوم متوسطه (پایه دوازدهم) می باشد. تحلیل داده با استفاده از آزمون های آماری و نرم افزارSPSS انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد همچنین حجم تصاویر(15757.5) از حجم محتوای متنی(8736) در کتاب بیشتر(نزدیک به دو برابر) است و افزون بر این یافته ها شان داد که بیش از نیمی از دبیران جغرافیا، میزان مفید و سودمند بودن مطالب کتاب برای دانش آموزان را زیاد و خیلی زیاد ارزیابی کرده اند با توجه به نتایج تحقیق لذا پیشنهاد می گردد بازنگری در انتخاب تصاویر و عکس های مناسب تر به لحاظ موضوعی و ابعاد تصویر، حجم دروس را کاهش داد، همچنین سلسه مراتب آموزش دروس رعایت شود و به ویژه به بحث ساده و روان بودن مطالب(به ویژه فهم درس تعیین ساعت جهانی برای دانش آموزان سخت است) توجه شود.. آمارها و نمودارها و حتی تصاویر برای درک بهتر مطالب نیازمند به روزرسانی می باشند.و در نهایت اینکه ساعت در نظر گرفته شده برای تدریس درس متناسب با حجم و محتوای مطالب نیست و باید اصلاح شود.