رضا صحت منش

ارتباطی که غالباً نادیده گرفته می شود پیوند بین رشته های معماری و باستان شناسی است که از بسیاری جهات اشتراکات زیادی دارند. در زمان افزایش آگاهی در مورد موضوعات پایداری و میراث فرهنگی ، تخصص موجود در زمینه باستان شناسی نقشی حیاتی در حفاظت از بناهای تاریخی معماری دارد که دارای اهمیت تاریخی هستند. هدف از انجام این تحقیق بررسی باستان شناسانه آثار معماری دوره قاجار تا پهلوی دوم اسفندقه جیرفت می باشد. این پژوهش به لحاظ نوع، بنیادی و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی تحلیلی است. محدودۀ مکانی این پژوهش منطقۀ اسفندقه از توابع شهرستان جیرفت و محدودۀ مکانی آن بازه زمانی عصر قاجار تا عصر پهلوی دوم است. اطلاعات این پژوهش به دو شیوۀ کتابخانه ای و میدانی گردآوری شد. در روش کتابخانه ای با مراجعه به کتابخانه ها و مراکز اسناد تمام مواردی که به گونه ای به جیرفت و منطقۀ اسفندقه اشاره کرده اند فیش برداری، کپی برداری یا عکاسی شد. در شیوۀ میدانی نیز با بازدید از بناها اقدام به عکاسی، تهیۀ نقشه ها و پلان های دستی و مطالعۀ آسیب های آن ها شد. برخی از نتایج این تحقیق از این قرار است که مصالح و تکنولوژی ساخت خشت و آجر عمده ترین مصالح مورد استفاده در نمونه های قاجار است. آجر به دلیل قابلیت های متنوع چه از نظر سازه ای و باربری و چه از لحاظ زیبایی و ترکیب نقوش، مورد توجه معماران ایرانی بوده است.