صالح سنجری

ارتباط نزدیک و متقابلی بین ژئومورفولوژی و نحوه تشکیل و تکامل خاک وجود دارد. پژوهش حاضر به منظور مطالعه نحوه تشکیل، طبقه بندی و کانی شناسی رس خاک های منطقه زهکلوت در استان کرمان در سطوح ژئومورفیک مختلف انجام گرفت. اشکال اراضی مخروط افکنه و پلایا در منطقه شناسایی شدند و روی هر واحد ژئومورفیک، یک خاکرخ انتخاب، تشریح و نمونه برداری شد. نتایج مطالعه نشان داد که شوری خاک از مخروط افکنه به سطوح پلایا افزایش یافته است. نتایج رده بندی خاک ها براساس سیستم رده بندی آمریکایی نشان دهنده دو رده اریدی سولز و انتی سولز و براساس سیستم طبقه بندی جهانی نشان دهنده چهار گروه مرجع سولونتز، سولونچاک و رگوسولز می باشد. طی مطالعه کانی شناسی، کانی های ایلیت، اسمکتیت، پالیگورسکیت، کلریت و کائولینیت شناسایی شدند. با حرکت به سمت پلایا میزان ایلیت و کلریت کاهش یافته اما میزان اسمکتیت افزایش یافت. نتایج این مطالعه حاکی از تأثیر سطوح ژئومورفولوژی در تشکیل و تکامل این خاک هاست.