صالح سنجری

طبقه بندی خاک، ابزاری مفید برای فهم و مدیریت صحیح خاک ها می باشد. در این پژوهش، مقایسه دو سامانه رده بندی آمریکایی و جهانی در ارتباط با خاک های خشک و فراخشک منطقه ایرانشهر و دلگان واقع در استان سیستان و بلوچستان مورد بحث قرار گرفته است. پس از تفکیک سطوح ژئومورفیک در این منطقه، تعدادی خاکرخ در هر کدام حفر و تشریح گردید. در نهایت تعداد 10 خاکرخ شاهد با در نظر گرفتن تنوع خاکی (خاک های جوان، گچی، آهکی، شور و سدیمی)، برای این مطالعه انتخاب شد. افق های مشخصه کلسیک، جیپسیک، انهیدریتیک، آرجیلیک، ناتریک و سالیک پس از مطالعات صحرایی و نتایج آزمایشگاهی شناسایی شدند. بر اساس یافته های این پژوهش، اضافه کردن زیرگروه های جدید یرمیک توری فلوونتز، یرمیک توری اُرتنتز، کلسیک جیپسی آرجیدز، جیپسیک ناترسالیدز، ناتریک جیپسی سالیدز، انهیدریتیک جیپسی سالیدز و انهیدریتیک کلسی سالیدز به سامانه رده بندی آمریکایی از یک سو و افزودن توصیف کننده انهایدرایت و هم چنین توصیف کننده اکوییک برای خاکی با گروه مرجع سولونچاک در سامانه رده بندی جهانی، می تواند در همبستگی بالاتر این دو سامانه رده بندی مؤثرتر باشد. از طرفی، درصد کربنات کلسیم معادل برای افق کلسیک در ارتباط با خاک هایی با بافت درشت و سنگریزه به مانند سامانه رده بندی آمریکایی، برای سامانه رده بندی جهانی نیز پیشنهاد می شود. هم چنین برای سامانه رده بندی آمریکایی، تعریف افق سالیک، مشابه آنچه که در سامانه رده بندی جهانی آمده توصیه می گردد. نتایج پژوهش نشان داد که سامانه رده بندی جهانی برای تفسیر خاک های شور، سدیمی، گچی، آهکی و جوان، به دلیل استفاده از توصیف کننده های مختلف و انعطاف پذیری بالاتر در انعکاس خصوصیات خاک ها کارایی بیشتری دارد.