صالح سنجری

تعاریف مختلفی برای نفوذپذیری خاک ارائه شده است ویژگی های مختلف خاک به عنوان شاخص های نفوذ خاک توسط محققین مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. آگاهی از مشخصات نفوذپذیری خاک (به خصوص نفوذ پایه یا نهایی)، از اطلاعات اساسی مورد نیاز برای انجام یک طراحی کارآمد و پر ثمر سیستم های آبیاری است و دانستن سرعت نفوذ پایه در تمامی طرح های آب و خاک الزامی است. نفوذپذیری یکی از مهم ترین پارامترهای فیزیکی خاک ها و از داده های بنیادی طرح های آبیاری و زهکشی است. هدف اصلی پژوهش حاضر، مدل سازی نفوذ آب در خاک به وسیله ی مدل های شبکه ی عصبی مصنوعی و رگرسیون چند متغیره ی خطی در منطقه جیرفت واقع در استان کرمان می باشد. در این بررسی چهار نوع کاربری مرکبات، گلخانه، زراعت و بایر انتخاب و از چهار کاربری در مجموع 80 نمونه از خاک سطحی (30-0 سانتی متر) برداشت شد. با توجه به این که تعداد متغیرهای ورودی مورد استفاده در پژوهش حاضر، در وهله ی اول 11 متغیر بود ، به منظور کاهش تعداد آن ها و انتخاب فاکتورهای مؤثر بر نفوذپذیری خاک، از روش انتخاب متغیر الگوریتم ژنتیک استفاده شد. پس از آن، مدل سازی نفوذپذیری خاک با توجه به متغیرهای انتخاب شده انجام شد. نتایج اعتبار سنجی مدل ها نشان داد که مقدار ضریب تبیین مدل شبکه ی عصبی مصنوعی نسبت به رگرسیون چند متغیره ی خطی از دقت بالاتری برخوردار بود ، نتایج آنالیز حساسیت در مدل شبکه ی عصبی مصنوعی نشان داد که نفوذ نهایی و نفوذ تجمعی به ترتیب به درصد شن و سیلت حساسیت بیشتری نسبت به سایر متغیرها داشت.