محمد نادریان فر

در سال های اخیر استفاده از گیاه کینوا به دلیل شرایط مساعد کشت در شرایط سخت آب و هوایی گسترش یافته است و با توجه به اینکه ایران در منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد کشت این گیاه حائز اهمیت است. در تحقیق حاضر جهت بررسی اثر سطوح مختلف تنش آبی و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کینوا رقم Giza-1، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی و بر پایه کشت گلدانی با سه تکرار در سال 1398 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. در این پژوهش فاکتور تنش آبی دوره ای شامل 4 سطح (بدون تنش (شاهد)، تنش در کل دوره رشد، تنش در دوره گلدهی و تنش در دوره دانه بستن) و فاکتور کود نیتروژن نیز شامل 3 سطح (0، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) بود. لازم به ذکر است که برای اعمال تنش در دوره های مختلف رشدی، آبیاری به میزان 50 درصد ظرفیت زراعی خاک در اختیار گیاهان قرار گرفت. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد تیمار تنش آبی روی ارتفاع، تعداد شاخه های فرعی، طول سنبله، عرض سنبله، قطر ساقه، عملکرد دانه (8/134 گرم) و بهره وری آب (27/0 کیلوگرم بر مترمکعب) در سطح یک و روی تعداد سنبله در سطح 5 درصد معنی دار بوده است. همچنین اثر متقابل تنش آبی و کود نیتروژن روی تعداد سنبله، قطر ساقه، عملکرد دانه در سطح یک درصد و بهره وری آب در سطح 5 درصد معنی دار شده است. به طورکلی، بیشترین میزان عملکرد دانه در تیمار بدون تنش و شرایط آبیاری به میزان 450 میلی متری و استفاده از 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن مشاهده شد. بهترین تابع تولید عملکرد- آب مصرفی- نیتروژن که بر روی گیاه کینوا رقم Giza-1 در شرایط این پژوهش می توان برازش داد، بر اساس شاخص های آماری مورد استفاده و رتبه بندی توابع، تابع خطی (Y=-0.835+0.034 I + 0.012 N) است.