چکیده
اخیرا استفاده از گیاهان تجمع کننده فلزات سنگین برای پالایش خاک و آب های آلوده بسیار مورد استفاده قرار گرفته است. اویارسلام ارغوانی (Cyperus rotundus) گیاهی است چند ساله با قابلیت بالای غده زایی که غده ها در صنعت داروسازی و تولید اتانول مورد استفاده قرار می گیرند، بنابراین از این گیاه می توان در پالایش محیط های آلوده بعنوان یک گیاه توانمند استفاده نمود. به این منظور آزمایشی بصورت فاکتویل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه دانشگاه جیرفت انجام شد. فاکتور اول شامل سه فلز مس، کبالت و نیکل و فاکتور دوم شامل غلظت های مختلف آنها (0، 10، 1000،100 میلی گرم در لیتر) بود. صفاتی که در این آزمایش اندازه گیری شدند، شامل درصد جوانه زنی(GP)، سرعت جوانه زنی (GR) و متوسط زمان جوانه زنی(MGT) بود. نتایج نشان داد که درصد، سرعت و متوسط زمان جوانه زنی تحت تاثیر غلظت های مختلف عناصر قرار گرفتند و فقط درصد جوانه زنی غده های اویارسلام تحت تاثیر، اثرمتقابل غلظت و عناصر مختلف قرار نگرفت، اما متوسط زمان جوانه زنی و سرعت جوانه زنی تحت تاثیر اثر متقابل غلظت و عناصر قرار گرفت(05/0> α). بررسی اثر غلظت فلزات نشان داد که تیمار 10 میلی گرم در لیتر بر درصد و سرعت جوانه زنی غده ها به ترتیب.27.16% و 37.15% نسبت به شاهد کاهش داشت، همچنین این صفات در تیمار 100 نسبت به شاهد 29.63%و 31.96% و تیمار 1000نسبت به شاهد 85.43%و 73.02%کاهش داشت. بررسی شاخص های جوانه زنی تحت تاثیر فلزات مختلف نشان داد که آستانه تحمل گیاه اویارسلام به فلزات مس 453 ، کبالت 412 و نیکل 346 پی پی ام بود. بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی متعلق به فلز سنگین مس بود، به طور کلی بر اساس نتایج این آزمایش با افزایش غلظت، درصد و سرعت جوانه زنی کاهش، اما متوسط زمان جوانه زنی به طور معنی داری افزایش یافت.