مهرانگیز جوکار

به منظور ارزیابی عملکرد کمی و کیفی علوفه و برخی شاخص های ارزیابی کشت مخلوط ارقام شبدر ایرانی، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در سال زراعی 93 – 1392 در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. فاکتور اول شامل تیمارهای مختلف میزان بذر 10،15 و 20 کیلوگرم در هکتار و فاکتور دوم، (100درصد تراکم مطلوب رقم تک چین)، (60درصد تک چین +40درصد چندچین)،(50 درصد تک چین + 50 درصد چندچین)، (40 درصد تک چین + 60 درصد چندچین) و (100 درصد تراکم مطلوب رقم چند چین) بود. نتایج نشان داد که بین تیمارهای مختلف میزان بذر از نظر عملکرد علوفه تر اختلاف معنی-داری وجود نداشت، اما بین تیمارهای نسبت کاشت از نظر عملکرد علوفه تر چندچین و عملکرد تر کل در سطح یک درصد (01/0 α≤ ) اختلاف معنی داری وجود داشت. حداکثر عملکرد علوفه تر چند چین در کشت مخلوط 60% چندچین+40% تک چین با میانگین 78486 کیلوگرم در هکتار بدست آمد که با کشت خالص چندچین تفاوت معنی داری نشان نداد ولی با سایر تیمارها تفاوت معنی داری را نشان داد (01/0α≤ تأثیر تیمارهای مختلف میزان بذر بر عملکرد علوفه خشک در سطح 5 درصد معنی دار بود (05/0 α≤ ) به طوری که بیشترین میزان آن در تیمار 15کیلوگرم بذر با عملکرد 8/8439 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که نسبت به تیمارهای 10 و 20 کیلوگرم در هکتار ...و .... درصد افزایش نشان داد. در بین تیمارهای کشت مخلوط، تیمار 60%چندچین+40%تک چین با میانگین 9725کیلوگرم در هکتار دارای حداکثر میزان علوفه خشک بود که با تیمار خالص چندچین اختلاف معنی دار را نشان نداد اما با سایر تیمارها اختلاف معنی داری را نشان داد. مقایسه میانگین داده های پروتئین خام نشان داد که نسبت کاشت 100% چندچین دارای بیشترین میزان پروتئین( 492/29 درصد ) و نسبت کاشت 100% تک چین دارای کمترین مقدار پروتئین 471/25 درصد ) بود. مقایسه میانگین داده-های قابلیت هضم نیز نشان داد که نسبت کاشت خالص چندچین دارای بیشترین میزان قابلیت هضم بوده با سایر تیمارها تفاوت معنی دار دارد. بیشترین میزان فیبر خام و فیبر غیرقابل حل در شوینده های اسیدی از میزان بذر 10 کیلوگرم بذر در هکتار بدست آمد. در بررسی اثر نسبت های کاشت روی فیبر غیرقابل حل در شوینده های خنثی و اسیدی نیز مشخص شد که نسبت کاشت100% خالص تک چین به ترت