مهرانگیز جوکار

این پژوهش به منظور بررسی اثر تداوم تک کشتی سیب زمینی بر فلور و بانک بذر علف های هرز به ترتیب در نظام های زراعی تک کشتی تولید سیب زمینی و گلخانه پژوهشی دانشگاه جیرفت واقع در جنوب استان کرمان در سال 1393-1394 انجام شد. پوشش گیاهی به روش فلورستیک در پلات های یک مترمربعی نمونه برداری شدند. نمونه برداری بانک بذر علف های هرز از دو عمق صفر تا 20 و 20 تا 40 سانتی متری خاک به روش سیستماتیک انجام شد. تراکم و تنوع بانک بذر علف های هرز به روش جوانه زنی در شرایط گلخانه تعیین گردید. جامعه آماری مورد مطالعه شامل نمونه های خاک و گیاه برداشت شده از پنج نظام زراعی بود که عبارتند از: آیش طولانی مدت (F)، نظام های تک کشتی سیب زمینی کمتر از سه سال (S1)، بین سه تا شش سال (S2)، بین شش تا نه سال (S3) و بیشتر از نه سال (S4) بود. نتایج پژوهش نشان داد عمق صفر تا 20 سانتی متری دارای بیشترین ترکیب، تراکم و تنوع علف هرز است. در عمق صفر تا 20 سانتی متری S1 و S4 به ترتیب با میانگین 28 و 96 علف هرز در مترمکعب و در عمق 20 تا 40 سانتی متری S1 و S4 به ترتیب با میانگین 33/21 و 2/41 علف هرز در مترمکعب دارای کمترین و بیشترین تراکم گونه های علف هرز بودند. بیشترین تراکم علف های هرز در عمق صفر تا 20 سانتی متری مربوط به خانواده های گندمیان، شب بو، سلمه تره و تاج خروس و در عمق 20 تا 40 سانتی متری مربوط به خانواده گندمیان بود. در پوشش گیاهی بیشترین تراکم علف های هرز مربوط به خانواده گندمیان بود. یافته های پژوهش نشان داد که نظام زراعی تک کشتی پی درپی سیب زمینی در عمق صفر تا 20 و 20 تا 40 سانتی متری روی شاخص های تنوع تأثیر معنی داری داشت و نیز شاخص غنا تنها در عمق صفر تا 20 سانتی متری معنی د ار بود. S4 و S1 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تنوع و غنا بودند. بانک بذر علف های هرز نسبت به پوشش گیاهی از تنوع و غنای بیشتری در هر پنج نظام برخوردار بود. باتوجه به تأثیر تک کشتی پی درپی سیب زمینی روی تراکم و تنوع پوشش گیاهی و بانک بذر علف های هرز، بازنگری در الگوی کشت جهت مدیریت علف های هرز توصیه می گردد.