مهرانگیز جوکار

بررسی تجمع ماده خشک تحت تاثیر عوامل محیطی مهمترین کلید اکولوژی تولید در بهینه کردن عملکرد گیاهان است. این آزمایش به منظور بررسی تولید ماده خشک گیاه دارویی خارمریم در تاریخهای کاشت مختلف در اقلیم نیمه- گرمسیری منطقه جیرفت اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه جیرفت اجرا شد. فاکتور اصلی آزمایش تاریخهای مختلف و فاکتور فرعی اکوتیپهای مختلف خارمریم شامل خارمریم کاشان، خارمریم ساری و خارمریم ملاثانی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد، اثر تاریخ کاشت، ژنوتیپ و اثر متقابل تاریخ کاشت در ژنوتیپ از لحاظ آماری بر مرحله تجمع ماده خشک در مراحل رویشی، ساقه رفتن، گلدهی و برداشت، در سطح احتمال یک درصد معنیدار است. همچنین نتایج نشان داد، حداکثر و حداقل ماده خشک در مرحله رشد رویشی، مرحله ساقه رفتن، مرحله گلدهی و برداشت نهایی به ترتیب در تاریخهای کاشت 43 بهمن و 43 فروردین ماه حاصل گردید. ژنوتیپ ساری دارای بیشترین ماده خشک در مرحله رشد رویشی، مرحله ساقه رفتن، مرحله گلدهی و برداشت نهایی بود همچنین، ژنوتیپ کاشان و ملاثانی در مرحله رویشی، مرحله ساقه رفتن، از نظر آماری در یک گروه قرار گرفتند. ژنوتیپ ملاثانی در مرحله گلدهی و برداشت دارای کمترین ماده خشک بود و از نظر آماری با کاشان در یک گروه قرار گرفتند. نتایج نهایی این تحقیق نشان داد از بین تاریخهای مورد آزمایش، تاریخ کاشت 43 بهمن ماه، به عنوان مناسبترین تاریخ کاشت در منطقه جیرفت است و ، اما تاخیر در تاریخ کاشت به دلیل مواجه با گرما در مراحل ساقهدهی و گلدهی باعث کاهش قابل توجه ماده خشک این گیاه گردید.