امید علی اسماعیلی پور

به منظور مقایسه اثر دو نوع لیورتوینک " شاه تره و کاسنی" بر سلامت کبد جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی، یک آزمایش فاکتوریل دو در سه در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار و چهار تکرار و ده جوجه در هر تکرار روی 240 قطعه جوجه نر گوشتی یکروزه سویه راس 308 انجام شد. جوجه ها تا 25 روزگی با جیره پایه و تحت شرایط عادی پرورش یافتند و با آغاز تنش گرمایی از روز بیست و پنجم از ساعت نه صبح تا پنج بعد از ظهر، در معرض دمای 2 ± 35 درجه سانتی‏گراد قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح پودر دانه کاسنی (صفر و یک درصد جیره) و سه سطح پودر برگ شاه تره (صفر، 5/0 و یک درصد جیره) بودند که در دوره تنش گرمایی اعمال شدند. در پایان آزمایش (42 روزگی)، یک پرنده از هر پن انتخاب و پس از وزن‏کشی، جهت بررسی بافت کبد کشتار شد. نتایج هپاتولوژی بافت کبد نیز نشان داد که تنش گرمایی منجر به تخریب و ضایعات سلول های هپاتوسیت بافت کبد جوجه های گوشتی گردید، درحالیکه مصرف هر دو تیمار کاسنی و شاه تره منجر به کاهش معنی دار دژنراته شدن هپاتوسیت های کبدی نسبت به تیمار شاهد گردیدند (0/05>P). بطور کلی هر دو تیمار کاسنی و شاه تره منجر به بهبود ضایعات کبدی و سلامت کبد جوجه های گوشتی در شرایط تنش گرمایی گردیدند.