امید علی اسماعیلی پور

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کوانزیمQ10 و ویتامین C بر عملکرد و برخی فراسنجه‏ های ‏خونی جوجه ‏های‏ گوشتی تحت تنش گرمایی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی به روش فاکتوریل 2×3 روی 240 قطعه جوجه نر یک‏‏‏روزه سویه راس 308 با شش تیمار شامل سه سطح کوآنزیمQ10 (صفر، 20 و 40 میلی گرم بر کیلوگرم جیره) و دو سطح ویتامین C (صفر و 250 میلی‏گرم بر کیلوگرم جیره) و چهار تکرار (هر کدام شامل 10 پرنده)، انجام شد. در 25 روزگی با شروع تنش‏ گرمایی، پرنده ها به مدت هشت ساعت در روز از ساعت نه صبح تا پنج بعد از ظهر در معرض دمای 2 ± 35 درجه سانتی‏گراد قرار گرفتند. در پایان آزمایش (42 روزگی)، یک جوجه از هر پن به طور تصادفی انتخاب و پس از وزن‏کشی و خون‏گیری کشتار شدند. نتایج نشان داد که مصرف سطوح 20 و 40 میلیگرم بر کیلوگرم کوآنزیمQ10 منجر به افزایش مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه و کاهش ضریب تبدیل غذایی در مقایسه با گروه شاهد شد (05/0P<). همچنین سطح 40 میلی گرم بر کیلوگرم کوآنزیمQ10 باعث افزایش معنی داری در وزن نسبی کبد و طحال به ترتیب 58/5 و 1/11 درصد نسبت به گروه شاهد شد (05/0P<). استفاده از سطوح کوآنزیمQ10 منجر به کاهش معنی‏دار گلوکز، تری‏گلیسرید و کلسترول خون نسبت به گروه شاهد شد (05/0P<). مصرف سطوح کوآنزیمQ10 منجر به افزایش معنی‏دار گلبول‏های سفید و کاهش معنی دار نسبت هتروفیل به لنفوسیت شد. علاوه بر این سطوح این کوآنزیم باعث کاهش معنی‏دار هورمون کورتیزول و افزایش معنی دار T4 خون نسبت به تیمار شاهد شد(05/0>P). بنابراین سطوح مختلف کوآنزیم Q10 و ویتامین C در این آزمایش منجر به بهبود عملکرد، افزایش وزن نسبی کبد، طحال و بورس، افزایش غلظت گلبول‏های سفید و کاهش غلظت گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول، هتروفیل و نسبت هتروفیل به لنفوسیت خون و کورتیزول خون شده و توانست تا حدودی اثرات منفی تنش گرمایی بر عملکرد پرنده را کاهش دهد و سبب تقویت پاسخ ایمنی پرنده شد. در این آزمایش سطح 40 میلی گرم کوآنزیمQ10 موثرتر از سطح 20 میلی گرم بر کیلو گرم کوآنزیمQ10 بود.