ارسلان فاریابی

یک سیستم آبیاری بارانی خوب، علاوه بر طراحی صحیح و اجرای دقیق، به مدیریت کارآمد و مناسب در مزرعه نیز نیازمند است. این مدیریت نقش بسزایی در کارایی سیستم و سود حاصله از اجرای آن دارد. در سیستم های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک، نقش مدیریت توسط کشاورز تا حدی پررنگ تر نسبت به سیستم های مکانیزه نظیر سنترپیوت می باشد. لذا هدف از این پژوهش، بررسی چگونگی مدیریت و بهره برداری سیستم های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک شهرستان شهرکرد و ارائه ی راه کارهای مفید برای مدیریت هرچه کارآمدتر این سیستم هاست. برای این منظور 5 سیستم آبیاری بارانی کلاسیک ثابت بطور تصادفی انتخاب شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج و بررسی ها نشان داد که اگرچه این سیستم ها دارای طراحی و اجرای نسبتاً مشابهی بودند، اما به دلیل وجود تفاوت زیاد در نحوه مدیریت، کارآیی آنها تا حد زیادی با یکدیگر متفاوت می باشد. به گونه ای که در بعضی از این سیستم ها به دلیل آبیاری بی رویه و بی موقع تلفات نفوذ عمقی حدود 09% بوده است. همچنین یکنواختی توزیع آب در بعضی سیستم ها به دلایل مختلف مدیریتی نظیر استفاده از تعداد آبپاش بیش از حد و کاهش فشار سیستم، بسیار پایین بوده است. بطور کلی نتایج این پژوهش نشان داد طراحی و اجرای صحیح سیستم های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت زمانی مفید واقع خواهد بود که بهره برداری از این سیستم ها نیز مناسب و کارآمد باشد. همچنین نتایج نشان داد سیستم هایی که مستقیماً توسط مالک مزرعه مدیریت می شوند به مراتب کارآیی بهتری نسبت به سیستم هایی که توسط مراکز دولتی و یا تعاونی اداره می شوند دارند.