ارسلان فاریابی

یکنواختی توزیع آب یکی از مهمترین عوامل ارزیابی سیستم های آبیاری است. تا کنون چندین معادله مختلف برای محاسبه ضریب یکنواختی توزیع آب در سیستمهای آبیاری بارانی ارائه شده است. معادلات ارائه شده، لزوماً نتایج یکسانی در محاسبه ضریب یکنواختی برای یک مزرعه در شرایط به خصوص را ندارند. هدف از این پژوهش ارزیابی معادلات متفاوت ارائه شده توسط محققین مختلف، مشاهده تأثیر شرایط متفاوت مزرعه ای در نتایج حاصله، بررسی روابط موجود بین نتایج این معادلات و امکان استفاده از آنها میباشد. برای این منظور ضریب یکنواختی توزیع 10 سیستم آبیاری بارانی از مزارع استان چهار محال و بختیاری با استفاده از معادلات پیشنهادی کریستیانسن، متخصصین انجمن نیشکر هاوایی، هارت و رینولدز، بنامی و هر، ویلکوکس و اسوالز، کریدل و همکاران، مریام و کلر، کارملی و بیل و هاول محاسبه گردید. داده های و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی تجزیه وتحلیل گردیدند. نتایج نشان داد که ضرایب SAS حاصله توسط نرم افزار و تعدادی از این معادلات در شرایطی خاص، (P <0/ یکنواختی حاصل از معادلات مذکور دارای تفاوت معنی داری بوده ( 05 رقمی منفی و یا بزرگتر از 100 درصد را برآورد می کنند. علاوه بر این در مورد تمامی ضرایب یکنواختی، توزیع بتا بهتر از را تخمین بزند. همچنین در هر سه توزیع بتا، نرمال (CU) توزیع های نرمال و یکنواخت می تواند ضریب یکنواختی توزیع آب و یکنواخت کمترین همخوانی بین مقادیر پیش بینی شده و مقادیر اندازه گیری شده مربوط به معادلات ارائه شده توسط کارملی، بیل و هاول و بنامی و هر بوده و بیشترین همخوانی مخصوصاً در توزیع های بتا و نرمال مربوط به معادله کریستیانسن می باشد. به طور کلی نتایج نشان داد که برخی از ضرایب یکنواختی توزیع آب نظیر ضریب یکنواختی بنامی و هر، ضریب یکنواختی کارملی و تا حدی ضریب یکنواختی بیل و هاول به شدت وابسته به شرایط ویژه مزرعه ای بوده و نمی توان آنها را در سایر شرایط مزرعه استفاده نمود.