ارسلان فاریابی

تعیین معادلات نفوذ آب در خاک در طراحی و ارزیابی شبکه های آبیاری و زهکشی نقش مهمی دارد. رایج ترین روش برای اندازه گیری خصوصیات نفوذ آب به خاک اندازه گیری با استوانه های مضاعف است. در این روش، برای اطمینان از نفوذ قائم آب به خاک، از دو استوانه تو در تو استفاده می گردد. در واقع به سبب وجود آب در حد فاصل دو استوانه، فرض بر این است که نفوذ آب از استوانه میانی به صورت قائم باشد و نشت جانبی فقط از حد فاصل بین دو استوانه صورت می گیرد. تجارب اخیر نشان داده است که تغییرات منطقه ای نفوذپذیری، عموما به اندازه ای زیاد است که خطای ناشی از عدم وجود استوانه بیرونی در مقابل آن اندک است. از این رو پژوهش حاضر در اراضی کشاورزی منطقه جیرفت انجام شد که در آن دو روش استوانه مضاعف و استوانه منفرد در سه قطعه زمین آزمایشی و سه نمونه برای هر روش در هر قطعه مورد مقایسه و بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل آماری توسط نرم افزار SAS صورت پذیرفت و مشخص گردید که این دو روش در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری ندارند. بنابراین ضرورتی جهت استفاده از استوانه مضاعف به جای استوانه منفرد دیده نشد. اهمیت و کاربرد این پژوهش آنجاست که در طراحی شبکه های آبیاری و زهکشی در مراحل مختلف مطالعاتی تعداد فراوان آزمایش های استوانه جهت تعیین خصوصیات نفوذپذیری خاک انجام می شود که بسیار وقت گیر و هزینه بر است.