جواد طایی

به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر برخی صفات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و ماده موثره گیاه دارویی همیشه بهار، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه جیرفت در سال زراعی 1395-1394 انجام شد. سالیسیلیک اسید در پنج سطح (0، 1/0، 6/0، 1 و 5/1 میلی‏مولار) و سه رقم همیشه بهار (محلی، بُن بُن و کِنِدی) عوامل این آزمایش بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل نوع رقم و سالیسیلیک اسید بر تمامی صفات مورد بررسی معنی دار شد. بیشترین قطر ساقه و طول ساقه مربوط به رقم بن بن و غلظت یک میلی مولار سالیسیلیک اسید (به ترتیب 69/4 میلی متر و 86/24 سانتی متر) بود. بیشترین تعداد گل مربوط به رقم بن بن بدون سالیسیلیک اسید بود. در همه ارقام افزایش غلظت تا یک میلی مولار روند افزایشی در میزان پرولین نشان داد و افزایش غلظت از یک به 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید باعث کاهش پرولین گردید. کمترین مقدار پرولین مربوط به تیمار بدون سالیسیلیک اسید رقم کندی (31/4 میلی گرم بر گرم) بود. رقم محلی و غلظت 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید بیشترین میزان پروتئین را دارا بود. غلظت های کم سالیسیلیک اسید تأثیر بهتری بر میزان قند محلول سه رقم همیشه بهار داشتند بطوریکه بیشترین میزان قند محلول مربوط به غلظت یک میلی مولار سالیسیلیک اسید و رقم های محلی و کندی بود. بیشترین میزان کلروفیل a مربوط به غلظت 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید در رقم محلی و بیشترین میزان کلروفیل b مربوط به رقم کندی و غلظت 6/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید، رقم محلی و 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید و رقم بن بن و 1/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید بود. بیشترین میزان کارتنوئید (33/28 میلی گرم بر گرم) به رقم بن بن و غلظت 6/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید اختصاص داشت. افزایش میزان سالیسیلیک اسید تأثیر مشخصی بر میزان جذب فلاونوئید در طول موج های 270 و 300 نانومتر نشان نداد. بیشترین میزان جذب فلاونوئید در طول موج 330 نانومتر در رقم محلی و غلظت 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید مشاهده شد. بیشترین میزان آنتوسیانین (46/4 میلی گرم بر میلی لیتر) مربوط به رقم کندی و غلظت یک میلی مولار سالیسیلیک اسید و بیشترین درصد اسانس مربوط به رقم بن بن و غلظت یک میلی مولار سالیسیلیک اسید بود. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می رسد که غلظت های یک و 5/1 میلی-مولار سا