جواد طایی

استفاده از مدل های ساخته شده در گیاهان زراعی برای کمک به چگونگی درک بر همکنش عوامل مهم موثر بر رشد گیاه شامل خاک، گیاه و اتمسفر بر ماده خشک تولیدی و عملکرد دانه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. این پژوهش به منظور ارزیابی اعتبار مدل WOFOST در کشت تابستانه مناطق گرمسیری برای تخمین عملکرد ذرت دانه ای در جنوب کرمان انجام گردید. داده های ورودی مدل شامل داده های آب و هوا (میزان تشعشع خورشیدی، درجه حرارت حداقل و حداکثر و بارندگی)، اطلاعات مربوط به خاک و گیاه می باشد. مراحل مختلف فنولوژیکی رشد گیاه (زمان های جوانه زنی، گلدهی و رسیدن کامل) که جهت شبیه سازی رشد گیاه لازم است با مشاهدات عینی در مزرعه تعیین و بر اساس آن و با توجه به دمای هوا مقدار درجه روز مورد نیاز برای رسیدن به این مراحل محاسبه گردید. بدین منظور از یک سری آزمایش های مزرعه ای که در مرکز تحقیقات جنوب کرمان و مرکز آموزش عنبرآباد انجام شده، استفاده گردید.. نتایج نشان داد مقادیر RMSE (ریشه میانگین مربعات اشتباه) برای عملکرد دانه، زیست توده و شاخص برداشت به ترتیب 06/9، 24/4 و 11/10 بدست آمد. مقدار ضریب کارایی مدل (E) برای عملکرد دانه، زیست توده و شاخص برداشت برای سال اول به ترتیب 99/0، 87/0 و82/0به دست آمد. در بررسی ضرایب همبستگی، ماده خشک کل و عملکرد دانه دارای ضرایب بالاتر همبستگی نسبت به شاخص برداشت بودند. بیشترین مقدار عملکرد ماده خشک، حداکثر شاخص سطح برگ، دوام سطح برگ و مرحله نمو در تاریخ کاشت های مختلف مربوط به رقم دیررس G3393 و کم ترین آن ها مربوط به رقم زودرسBC404 بود. نتایج حاصل از ارزیابی مدل WOFOSTنشان داد که این مدل از کارایی مناسبی درشرایط آب وهوایی منطقه جنوب کرمان برخوردار است و نتایج شبیه سازی شده مطابقت خوبی با نتایج اندازه گیری شده دارند.