جواد طایی

مدل های شبیه سازی رشد گیاهان زراعی، فناوری جدیدی است که در دهه اخیر برای بهینه سازی مدیریت سیستم های زراعی و تصمیم گیری در برنامه ریزی تاکتیکی و استراتژیکی مورد استفاده قرار گرفته است. این مطالعه به منظور ارزیابی مدل WOFOST برای تخمین عملکردغده و پیش بینی مراحل فنولوژی سیب زمینی ((Solanum tuberosu در شرایط کشت زمستانه در مناطق نیمه گرمسیری جیرفت انجام شد. پایگاه داده های ورودی مدل عبارتند از: داده های آب و هوا (پارامترهای روزانه تابش خورشیدی، دماو بارش)، داده های زراعی (زمان جوانه زنی،گلدهی ورسیدگی، عملکردغده و ماده خشک)، داده های خاک (خصیوصیات فیزیکی و شیمیایی). متغیرهای گیاهی مدل شامل زمان وقوع هر یک از مراحل فنولوژیک، تولیدماده خشک، عملکردغده و زیست توده که از آزمایشات مزرعه ای باتاریخ های مختلف کاشت وارقام(سانته،ساتینا و میلوا) جمع آوری شده است. در گام بعدی مدل واسنجی شده و باداده های مشاهده شده مورد ارزیابی قرارگرفت. مقدار شاخص های آماری ریشه میانگین مربعات خطا(RMSE)، ضریب کارایی(E)، شاخص سازگاری(D) و ضریب باقیمانده (CRM) مربوط به عملکرد نهایی غده به ترتیب 7/9، 99/0، 99/0و 06/0 و ماده خشک غده در مرحله رسیدگی، به ترتیب 8 /19، 99/0، 95/0و 17/0 و شاخص برداشت به ترتیب 59/5، 99/0، 99/0و 02/0 بدست آمد. نتایج نشان داد، که مدلWOFOST عملکردغده، زیست توده و شاخص برداشت با دقت خوب شبیه سازی نموده است. این مدل در پیش بینی ماده خشک و بیوماس گیاه در مرحله غده زایی و حجیم شدن غده از دقت قابل قبولی برخوردار نبود. به طور خلاصه مدلWOFOSTبا دقت بالایی عملکرد غده را شبیه سازی نموده است. نتایج حاصل از ارزیابی مدل WOFOST نشان داد، که این مدل از کارایی مناسبی برای کشت زمستانه درشرایط آب وهوایی منطقه نیمه گرمسیری جیرفت برخوردار است.