چکیده
اهداف: این پژوهش به منظور بررسی برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی زوفا تحت تأثیر کود نیتروژن و تنش گرما انجام گردید.
مواد و روش ها: آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 اجرا شد.فاکتور اصلی سطوح مختلف کود نیتروژن، صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار و فاکتور فرعی شش تاریخ کاشت مختلف به فاصله 30 روز از 25 مهرماه تا 25 اسفندماه در نظر گرفته شد.
یافته ها: افزایش کود نیتروژن در سطح 150 کیلوگرم در هکتار سبب افزایش طول سرشاخه گلدار(1/18 درصد)، وزن سرشاخه گلدار(5/39 درصد)، ارتفاع بوته (1/20 درصد)، عملکرد زیست توده (3/43 درصد) و عملکرد اسانس کل(2/47 درصد) در مقایسه با عدم مصرف آن شد. بیشترین عملکرد اسانس کل(36051 گرم در هکتار) در تیمار T1N3 به دست آمد که 7/89 درصد نسبت به تیمارT4N1 افزایش داشت. افزایش دمای محیط در بازه 25 تا 40 درجه سانتی گراد طول سرشاخه، وزن سرشاخه و زیست توده را بصورت خطی کاهش داد اما کاهش عملکرد اسانس در بازه دمایی فوق به صورت یک تابع کوادراتیک (R2=0.86) برازش داده شد. تنش گرما در تاریخ های کشت تأخیری T3، T4، T5 و T6 میزان عملکرد اسانس را نسبت به تاریخ کشت T1 به ترتیب به میزان 5/30، 3/70، 4/66 و 3/39 درصد کاهش داد.
نتیجه گیری: استفاده از کود نیتروژن باعث افزایش کلیه صفات گردید.برای کاهش تأثیر تنش گرما و حصول عملکرد بهینه در منطقه نیمه گرمسیری جیرفت کاشت گیاه زوفا در در دامنه 25 مهرماه تا 25 آبان ماه و کاربرد 150 کیلوگرم کود نیتروژن پیشنهاد میگردد.