امید شریفی

یکی از عواملی که در دست یابی به هدف رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی نقش اساسی ایفا می کند، گسترش بخش مالی کشورها است. لذا، توسعه و گسترش بازارهای مالی در بخش کشاورزی این کشورها از اهمیتی ویژه برخوردار است. همچنین یکی از اهداف کلان اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت رشد اقتصادی مستمر و باثبات است. از جمله عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی آزادی اقتصادی است. لذا هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر توسعه مالی و آزادی اقتصادی بر رشداقتصادی بخش کشاورزی کشورهای منتخب خاورمیانه با تأکید بر ایران با استفاده از داده های ترکیبی طی دوره 1396-1385است. روش مورد استفاده در این مطالعه با توجه به نتایج آزمون هاسمن روش اثرات ثابت است. نتایج به دست آمده نشان داد که گسترش مالی، آزادی اقتصادی، سرمایه فیزیکی و نیروی کار شاغل در بخش کشاورزی به ترتیب و با ضرایب 0/39، 0/42، 0/31 و 0/12 تاثیر مثبت و معنی داری بر رشد تولیدات بخش کشاورزی کشورهای خاورمیانه و ایران دارد. بنابراین پیشنهاد می گردد کشورهای خاورمیانه و به ویژه ایران با باز کردن درهای تجارت از طریق از بین بردن موانع تعرفه ای و محدودیت های تجاری می توانند رشد بیشتری در بخش کشاورزی داشته باشند.