Abstract
تندي تجزيه كربن و نيتروژن آلي مانده هاي گياهي توسط عواملي پرشماري از جمله ويژگيهاي فيزيكي، شيميايي و بيولوژيكي خاك مهار ميشود. فلزهاي سنگين با آلوده ساختن خاك و تغيير ويژگيهاي شيميايي و بيولوژيكي آن ديناميك كربن و نيتروژن آلي را تحت پيامد قرار ميدهند. با توجه بـه اينكه ميزان زهري بودن فلزهاي سنگين گوناگون متفاوت بوده و تندي تجزيه مانده هاي گياهي تحت پيامد غلظت فراهم فلزهاي سنگين قرار مي گيـرد، هدف اين پژوهش بررسي پيامد غلظتهاي گوناگون كادميوم خاك بر كاني شدن كربن و نيتروژن آلي بود. براي بررسي پيامد آلودگي خاك بـه كـادميوم بر كاني شدن كربن و نيتروژن آلي مانده هاي گياه گندم، يك آزمايش به روش كيف كلش و به گونه گلداني و با آرايـش فاكتوريـل در قالـب طـرح كـاملأ تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي بررسي شده شامل سطوح آلودگي خاك به كادميوم (صفر، 10 ،20 ،40 و 80 ميليگرم كـادميوم در كيلـوگـرم خاك) و زمان (1 ،2 ،3 و 4 ماه) خوابانيدن مانده ها بودند. نتايج تجزيه ي واريانس داده ها نشان داد كه سطوح كـادميوم خـاك و زمـان خوابانيـدن پيامـد معنيداري بر ميزان هدررفت و ثابت تندي تجزيهي كربن و نيتروژن آلي داشتند. نتايج آزمون ميانگين ها نشان داد كه با افزايش غلظت كادميوم خاك به بيش از 10 ميلي گرم در كيلوگرم ميزان هدررفت كربن و نيتروژن آلي از مانده هاي گندم بهطور معني دار كاهش يافت و كمترين درصد هـدررفت كـربن و نيتروژن آلي مربوط به سطح 80 ميلي گرم كادميوم در كيلوگرم خاك بود. ميزان هدررفت كربن آلي از مانـده هـاي گنـدم در يـك مـاه بعـد از خوابانيـدن 78/30 درصد و در سه ماهه بعدي خوابانيدن 74/9 درصد و در مجموع 52/40 درصد براي يك دوره چهار ماهه بـود. ميـزان هـدررفت نيتـروژن آلـي از مانده هاي گندم نيز در يكماه بعد از خوابانيدن 69/23 درصد ودر سه ماهه بعدي خوابانيدن 56/8 درصد و در مجموع 25/32 درصد براي يك دوره چهار ماهه بود. آلودگي خاك به كادميوم مايه كندشدن چرخه كربن و نيتروژن شده و به نگهداشت بيشتر اين عناصر در خاك كمك مي كند.
