چکیده
این پژوهش با هدف شناسایی متغیّر پنهان رشد در گوسفند کرمانی، ارزیابی مدل اندازه گیری توصیف کننده این متغیّر و نیز ارزیابی ژنتیکی آن با استفاده از اطلاعات شجره و رکوردهای جمع آوری شده طی سال های 1372 تا 1392 در ایستگاه اصلاح نژاد گوسفند کرمانی، واقع در شهرستان شهربابک، استان کرمان انجام شد. از داده های صفات وزن های تولّد، شیرگیری، شش ماهگی، نه ماهگی و دوازده ماهگی برای تشکیل یک متغیّر پنهان به نام رشد استفاده شد. مدل اندازه گیری به کار رفته برای تشکیل متغیّر پنهان با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی تائیدی اجرا شد و با به کارگیری معیارهای آماری نکویی برازش شامل جذر استاندارد شده میانگین مربعّات باقی مانده (RMSEA) شاخص تاکر-لوئیس (TLI) و شاخص برازش مقایسه ای (CFI) ارزیابی شد. مقادیر RMSEA، TLI و CFI به ترتیب 05/0، 99/0 و 99/0 به دست آمدند که نشان دهنده کفایت سازه ایجاد شده برای سنجش متغیّر پنهان رشد در گوسفند کرمانی است. وراثت پذیری متغیّر پنهان رشد 34/0 برآورد شد. همبستگی های ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی رشد با صفات وزن بدن مقادیر مثبتی برآورد شدند. به علاوه، همبستگی های رتبه ای اسپیرمن بین ارزش های اصلاحی متغیّر پنهان رشد با صفات وزن بدن گوسفند کرمانی مقادیر مثبت و بالایی بودند که نشان می دهد انتخاب افراد برتر برای متغیّر پنهان رشد، می تواند سبب انتخاب افراد برتر برای صفات وزن بدن (به جز وزن تولّد) شود.