چکیده
ریزRNAها، RNAهایی کوچک وتک رشته ای هستند که به عنوان تنظیم کننده های مهم بیان ژن پس از رونویسی در اغلب موجودات شناخته شده اند. این مولکول ها از طریق تنظیم منفی بیان ژن های هدف خود قابلیت تغییر الگوی بیان ژن در بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی در پستانداران را دارند. تولید شیر فرآیند فیزیولوژیکی می باشد که تحت تأثیر تعداد بسیار زیادی از ژن ها،ریزRNAها، مسیرهای ژنی و مسیرهای سیگنال دهی قرار می گیرد. در این مطالعه، با هدف شناسایی ژن های هدف ریز RNAهای دخیل در تولید شیر پروفایل بیانی ریزRNAها از پایگاه داده ای ArrayExpress با شماره دسترسی E-GEOD-61227 دانلود شد. با استفاده از نرم افزار GEO2R کیفیت داده های خام و محاسبه میزان بیان معنی دارریزRNAها انجام شد. سپس از پایگاه داده ای targetscan وmiRwalk برای تخمین ژن های هدف ریزRNAهای مورد مطالعه استفاده شد. جهت بررسی مسیرهای ژنی و سیگنال دهی مرتبط با تولید شیر از پایگاه داده ای DAVID استفاده گردید. بر اساس نتایج این مطالعه از میان مسیرهای شناخته شده TGFB، WNT، MAPK، mTOR، PI3k-Akt و مسیرهای سیگنالینگ انسولین و استروژن و پرولاکتین از مهم ترین مسیرهای ژنی می باشند که توسط ژن های هدف فعال شده و نقش مهمی در بیوسنتز تولید شیر و توسعه غدد پستان دارند. این مسیرهای ژنی می توانند با اثرگذاری بر تکثیر سلول های آلوئول، افزایش انشعابات، توسعه بافت پستانی، متابولیسم اسیدهای آمینه و مسیرهای سیگنال دهی پرولاکتین و سنتز ترکیبات شیر، تأثیر مهمی بر بهبود کارایی فیزیولوژی و بیولوژی تولید شیر داشته باشند.