زهرا رودباری

تکنولوژی انتقال ژن در پی استفاده از حیوانات و پرندگان به عنوان بیوراکتورهای زیستی در تولید پروتئینهای دارویی، صنعتی و نوترکیب در مقیاس بالا و همچنین استفاده از مدلهای حیوانی برای بیماریهای خاص و بررسی اثرات ژنهای درمانگر در آنها میباشد. روشهای متفاوتی برای انتقال ژن در سلولهای یوکاریوتی ایجاد شده است که از آن جمله میتوان به روشهای فیزیکی، شیمیایی و استفاده از ویروسها اشاره کرد. پیشرفت های تکنولوژیکی و دانش روزافزون در حوزه ویروس شناسی مولکولی و روابط بین ویروس- میزبان، ایمنی وکتورهای ویروسی را بهبود داده است که در حال حاضر برای بررسی عملکرد ژن در سطح سلول، اصلاح نقصهای ژنتیکی )ژن درمانی(، بیان پروتئینهای درمانی، واکسیناسیون علیه عوامل عفونی و تومورها، تولید مدلهای حیوانات آزمایشگاهی و اهداف دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. با افزایش اطلاعات محققین درباره سیکل زندگی ویروسها و به دلیل توانایی ذاتی آنها در انتقال و الحاق ژنوم خود در ژنوم میزبان، آنها به یک ابزار قوی برای انتقال ژن تبدیل شده اند. از وکتورهای ویروسی به اشکال مختلفی برای انتقال ژن و تولید حیوانات تراریخته استفاده شده که از آن جمله میتوان به تزریق مستقیم ویروسهای نوترکیب و ناقل ژن به بافت هدف و یا تیمارسلولهای بنیادی با ویروس نوترکیب و انتقال سلولهای نوترکیب به بافت هدف و یا تیمار سلولهای جنینی در مراحل اولیه جنینی اشاره کرد. در این مطالعه سعی بر آن است تا به برخی از مهمترین روشهای انتقال ژن با استفاده از وکتورهای ویروسی، مزایا و محدویتهای آنها در انتقال ژن اشاره گردد.