محمد نادریان فر

خشکسالی غالباً به عنوان یک پدیده خزنده بیان شده و توصیف زمانی و مکانی آن بسیار دشوار است. پدیده خشکسالی در طول دورهی وقوع خود، منابع آبهای زیرزمینی را تحت تأثیر قرار میدهد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر خشکسالی بر نوسانات آبزیرزمینی در ایستگاههای هواشناسی و پیزومترهایی که در مجاورت هم قرار دادند میباشد تا مشخص شود شاخص SPI با چه مقیاس زمانی روی آب زیرزمینی تأثیر میگذارد. در این تحقیق، از دادههای بارندگی ماهانه 18 ایستگاه باران سنجی در طول دوره آماری 1370 -1393 استفاده شد. پس از اطمینان از صحت دادههای بارندگی ماهانه و انجام آزمونهای آماری لازم، سری زمانی وضعیت خشکسالی در طول دوره آماری براساس مقادیر SPI در دورههای کوتاهمدت (1 ،3 ،6 ماهه) و بلندمدت (12 ،18 ماهه) محاسبه شد. نتایج نشان داد که افزایش خشکسالیها به خصوص در سالهای 1389 تا 1393 باعث افزایش برداشت از سطح آب زیرزمینی و درنتیجه موجب شدت افت سطح آب زیرزمینی دشت شده است. بطوری که در سال 1389 با مقدار SPI ،78/1 -علیرغم بارندگیها در این سال و ترسالی بوجود آمده باز هم سطح آب زیرزمینی افت زیادی داشت که نشان میدهد برداشت بیرویه از سطح آب زیرزمینی به قدری زیاد بوده که بارندگیهای بوجود آمده نیز بر روی کاهش افت آن کم تأثیر بوده است. همچنین نتایج نشان داد بیشترین و کمترین افت در پیزومتر جنوب کوه خرپشت (82/31 متر) و پیزومتر سلمانیه (94/3 متر) میباشد. نتایج همبستگی بین شاخص SPI با نوسانات سطح آب زیزمینی در بخشهای مختلف دشت جیرفت نشان داد که SPI با مقیاسهای کوتاه مدت 1و 3 ماهه بیشترین همبستگی را دارد که علت آن میتواند بافت سبک خاک و نفوذ سریع آب در این بخش ها باشد