مرتضی مختاری

هدف این پژوهش بررسی وجود اختلاط بین واریانس های ژنتیکی غالبیت و افزایشی برای دو صفت تولید مثلی ترکیبی در میش های زندی بود. داده های این مطالعه شامل مجموع وزن بره های متولد شده و نیز مجموع وزن بره های شیرگیری شده به ازای هر راس میش تحت آمیزش در زایش نخست با استفاده از رکوردهای جمع آوری شده طی سال های 1371 تا 1311 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند زندی می باشد. از دو مدل دارنده اثرات ژنتیکی افزایشی و دارنده اثرات ژنتیکی افزایشی و غالبیت برای برآورد اجزای واریانس این صفات استفاده شد. برای هر دو صفت تفاوت در مقدار واریانس ژنتیکی افزایشی برآورد شده تحت هر دو مدل ناچیز بود که بیانگر عدم اختلاط بین واریانس های ژنتیکی افزایشی و غالبیت در ارزیابی ژنتیکی این صفات می باشد. مقدار برآورد شده واریانس ژنتیکی غالبیت برای هر دو صفت بیشتر از مقدار واریانس ژنتیکی افزایشی بود. همبستگی رتبه ای بین ارزش های اصلاحی برآورد شده تحت مدل دارنده اثرات ژنتیکی افزایشی و مدل دارنده اثرات ژنتیکی افزایشی و ژنتیکی غالبیت و نیز همبستگی رتبه ای بین ارزش ژنتیکی کل و ارزش اصلاحی در مدل دارنده اثرات ژنتیکی غالبیت برای هر دو صفت به ترتیب پایین و متوسط به دست آمدند. نتایج این پژوهش نشان داد علی رغم این که بین واریانس های ژنتیکی افزایشی و غالبیت این دو صفت در میش های زندی اختلاطی وجود ندارد رتبه بندی حیوانات در دو مدل متفاوت می باشد. نتایج آزمون نکویی برازش نشان داد برای هر دو صفت مورد مطالعه، مدل دارنده اثرات ژنتیکی افزایشی و ژنتیکی غالبیت سبب افزایش صحت ارزش های اصلاحی برآورد شده می شود که این امر می تواند سبب افزایش میزان پاسخ به انتخاب ژنتیکی در اثر انتخاب در طولانی مدت گردد. هم چنین با استفاده از مدل دارنده اثرات ژنتیکی افزایشی و ژنتیکی غالبیت می توان ارزش ژنتیکی کل را برآورد نمود که در انتخاب جفت در طراحی سیستم های جفت گیری می تواند مورد استفاده قرار گیرد.