مرتضی مختاری

به منظور شناسایی ریسک فاکتورهای موثر بر سقط جنین در جمعیت گوسفند و بز در جنوب کرمان، پژوهشی انجام شد که طی آن اطلاعات مربوط به گله های گوسفند و بز جنوب کرمان از طریق پرسشنامه و به صورت تصادفی جمع آوری شد. برای انجام این طرح ابتدا دو پرسشنامه تهیه شد که یکی مربوط به ریسک فاکتورهای انفرادی و محیطی مربوط به مادر و جنین و پرسشنامه بعدی مربوط به ریسک فاکتورهای مربوط به دامها و گله بود. در نهایت و در مجموع 140 پرسشنامه جمع آوری شد و داده های مورد نظر ابتدا بر اساس استاندارد های مورد نظر تصحیح شدند و مورد واکاوی قرار گرفتند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و به روش رگرسیون انجام و ضریب همبستگی و درجه معنی داری برای متغیرهای پیش بین ارائه شد. نتایج نشان داد که میانگین سن مادران سقط جنین کرده 33.4 ماه و میانگین سن جنین سقط شده هم برابر با 3.5 ماه بود. همچنین آمار نشان داد که بیشترین میزان جنینهای سقط شده مربوط به سن 3 تا 4 ماهگی با حدود 57 درصد و کمترین میزان سقط در جنینهای کمتر از یک ماه و با حدود 6 درصد بود. 80 درصد سقطها در داخل جایگاه، 34 درصد سقطها دوقلو، 81 درصد سقطها در آب و هوای گرم و پاییز و بهار بیشترین سقط را داشتند. میانگین سن گوسفندان نر و ماده به ترتیب 4 و 5 سال و بزهای نر و ماده به ترتیب3.8 و 4 سال بود. روش نگهداری 60 درصد گله ها به صورت آزاد، 34 درصد نیمه بسته و 4 درصد به روش بسته بود و 28 درصد گله ها کوچ رو و 72 درصد ثابت بودند. میانگین سن دامداران منطقه 55 سال و میانگین سن ساختمان دامداری 18 سال بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که سیستم نگهداری و منطقه در میزان بروز سقط جنین تاثیر معنی داری داشته است بطوریکه دامهای نگداری شده در سیستم آزاد و دامهای نگهداری شده در مناطق گرم به طور معنی داری میزان سقط جنین بیشتری داشتند. سن دامها و تعداد دامهای گله هم تاثیر معنی داری بر میزان سقط داشت و با افزایش سن و همچنین تعداد دامهای گله میزان سقط جنین به طور معنی داری افزایش یافت. تغذیه دستی باعث کاهش میزان سقط جنین به طور معنی داری شد و با کاهش نسبت آخور به دام سقط جنین به طور معنی داری افزایش پیدا کرد. استفاده از مواد ضدعفونی کننده و نیز جمع آوری کود به وسیله کارگر نیز سقط جنین را به طور معنی داری کاهش داد.