مرتضی مختاری

هدف از پژوهش کنونی برآورد وراثت پذیری ها، همبستگی های ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی و نیز شناسایی عوامل خطر مرتبط با بروز جفت ماندگی و متریت در سه زایش نخست گاوهای هلشتاین بود. در این پژوهش از داده های گاو شیری نژاد هلشتاین استفاده شد که طی سال های 1387 تا 1396 در 17 گله بزرگ جمع آوری شده بودند. داده ها در شکم های اول، دوم و سوم زایش به ترتیب مربوط به 63039، 46265 و 30031 رأس گاو بودند. برای ارزیابی ژنتیکی از تجزیه و تحلیل چند صفتی تحت مدل آستانه ای استفاده شد. برای شناسایی عوامل خطر مرتبط با بروز متریت و جفت ماندگی از مدل رگرسیون لجستیک چند متغیّره استفاده شد. در بین عوامل خطر بررسی شده مرتبط با بروز جفت ماندگی و متریت، به ترتیب مرده زایی و جفت ماندگی بیشترین تأثیر را بر بروز این بیماری ها داشتند. میانگین های پسین وراثت پذیری جفت ماندگی در زایش اول، دوم و سوم به ترتیب 0.06، 0.03 و 0.05 و متریت به ترتیب 0.03، 0.2 و 0.03 به دست آمدند. میانگین های پسین همبستگی ژنتیکی بین زایش های مختلف برای جفت ماندگی (0.41 تا 0.73) و متریت (0.34 تا 0.9) متوسط رو به بالا به دست آمدند. با توجه به همبستگی های ژنتیکی و فنوتیپی کمتر از واحد بین جفت ماندگی و نیز بین متریت در سه زایش نخست، می توان نتیجه گرفت که متریت و جفت ماندگی در این زایش های گاوهای هلشتاین ایران صفات مختلفی هستند و هنگام ارزیابی ژنتیکی این صفات در گاوهای هلشتاین ایران اطلاعات هر شکم زایش باید به عنوان صفات مجزائی در نظر گرفته شوند