مرتضی مختاری

حذف گاوهای شیری از گله و جایگزینی آنها با گاوهای جدید فرایندی پرهزینه است، بنابراین برای کاهش هزینه ها و افزایش میزان سودآوری گله، شناسایی عوامل موثر بر حذف گاوهای شیری ضروری به نظر می رسد. این پژوهش برای بررسی ارتباط بین مولفه های تولیدی و تولید مثلی با حذف گاوهای شیری انجام شد. داده ها شامل رکوردهای زایش بین سالهای 1382 تا 1391 بود. مدل رگرسیون لجستیک برای واکاوی داده ها به کار برده شد. متغیر پاسخ، حذف گاوها، و متغیر پیش بین شامل تعداد شکم زایش، تولید شیر 305 روزه، سخت زایی، سن در اولین زایش، فاصله زایش تا اولین و آخرین تلقیح و فاصله گوساله زایی بودند. نتایج نشان داد که شانس حذف با افزایش تعداد زایش دامها به طور معنی داری افزایش یافت. همچنین بجز گاوهایی که در درجه سخت زایی 2 بودند با افزایش درجه سخت زایی ریسک حذف به طور معنی داری افزایش یافت. نسبت شانس حذف برای گاوهایی که تولید شیر بیشتر داشتند و گاوهایی که سن اولین زایش آنها حدود 24 ماه بود به طور معنی داری کمتر بود. نتایج همچنین نشان داد که با افزایش فاصله گوساله زایی، روزهای زایش تا آخرین تلقیح و تعداد تلقیح به ازای آبستنی ریسک حذف به طور معنی داری افزایش یافت ولی فاصله زایش تا اولین تلقیح اثری بر حذف گاوهای شیری نداشت. نتایج نشان داد مولفه های تولیدی و تولید مثلی بر حذف گاوهای شیری تاثیر معنی داری دارد و با مدیریت بهتر می توان ریسک حذف را کاهش سودآوری مزرعه را افزایش داد.