علیرضا محمدی

مقدمه: جادهها تاثیرات مخرب و قابل توجهی بر زیستگاههای طبیعی و حیات وحش در سراسر جهان دارند که این امر نشاندهنده این است که جادهها یکی از عوامل اصلی کاهش تنوع زیستی در جهان هستند. توسعه شبکه جادهای در استان خراسان رضوی در درون و ورای مناطق حفاظت شده آن منجر به افزایش نرخ تلفات جادهای بهخصوص تلفات جادهای گونههای گوشتخوار شده است. اهدف پژوهش حاضر تعیین محدودههای داغ تصادفات جادهای گوشتخواران در مناطق تحت حفاظت استان خراسان رضوی، بررسی الگوی زمانی تلفات جادهای گوشتخواران و همچنین اولویتبندی مناطق داغ تلفات است. مواد و روشها: بههمین منظور تلفات جادهای گوشتخواران در این استان بین سالهای 1390تا 1399مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: در طول دوره مطالعه در مجموع 199گوشتخوار مربوط به 11گونه جانوری متعلق به خانواده سگسانان، خانواده کفتارها، خانواده راسوها و خانواده گربهسانان در اثر برخورد با وسایل نقلیه تلف شدهاند. بیشترین تعداد تلفات در این مطالعه بهترتیب مربوط به روباه معمولی ( ،)%25/8شغال ( ،)%20/7گرگ ( ،)%14/15کفتار ( )%13/6و گربه وحشی ( )%10/1بود که در مجموع 167مورد از تصادفات ثبت شده ( )%84/34را شامل میشد. بحث و نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد که بیشتر تلفات جادهای برای تمامی گونهها بهترتیب در فصلهای پاییز، زمستان، تابستان و بهار رخ داده است. در مجموع 8محدوده داغ تلفات جادهای در این استان شناسایی شد که بیشتر در شمال، مرکز و غرب این استان واقع شدهاند. اولویتبندی انجام شده میتواند در جهت اجرای قوانین و اهداف حفاظتی و مدیریتی مورد استفاده قرار بگیرد.